Bát nháo 'An cung ngưu hoàng hoàn'

Như Thanh Niên đã thông tin, Cục Quản lý dược (QLD) vừa đề nghị Cục An toàn thực phẩm (ATTP) có biện pháp xử lý đối với sản phẩm An cung ngưu hoàng hoàn (Angungguhwangwan, của Triều Tiên), vì qua kiểm nghiệm cho thấy sản phẩm này có chứa nhiều kim loại nặng gây độc hại cho cơ thể (gồm asen, chì, thủy ngân) ở mức quá cao - gấp hàng nghìn lần so với ngưỡng cho phép.

Giá nào cũng có

Trên thực tế, tại thị trường trong nước (tập trung ở TP.HCM và Hà Nội) có bán rất nhiều loại sản phẩm An cung ngưu hoàng hoàn - từ hàng Trung Quốc, Hồng Kông, Đài Loan đến của Hàn Quốc…; từ sản phẩm có đăng ký đến hàng xách tay. Nhưng chiếm nhiều nhất vẫn là hàng của Trung Quốc dưới dạng xách tay. Tại thị trường TP.HCM, An cung ngưu hoàng hoàn có loại giá 500.000 đồng/viên, có loại 1,2 triệu, 1,6 triệu, 1,8 triệu đến ngoài 2 triệu đồng/viên. Loại viên tròn, to bằng hòn bi thủy tinh.

Theo lương y Lê Văn Cảnh (TP.HCM), khoảng 3 năm trước, An cung ngưu hoàng hoàn đã “đổ bộ” vào VN. “Người ta còn tổ chức hội thảo giới thiệu sản phẩm, cho người tới chào hàng tại các phòng chẩn trị y học cổ truyền, giới thiệu công dụng chính là dùng cho người sau khi bị đột quỵ”, ông Cảnh nói.

Lương y Huỳnh Văn Quang (Hội Đông y Q.5, TP.HCM) thông tin thêm: “An cung ngưu hoàng là tên của một bài thuốc cổ phương nổi tiếng từ xa xưa, dùng chủ trị tán phong, hạ đàm, thanh nhiệt, giải độc... Bài thuốc này bao gồm nhiều vị thuốc, trong đó có một số vị quý hiếm, thậm chí có thứ hiện nay bị cấm sử dụng, như sừng tê giác. Ngày nay, nhiều công ty dựa theo công thức của bài thuốc cổ phương đó sản xuất thành những viên hoàn để bán, nên gọi là An cung ngưu hoàng hoàn”.

Lương y Lê Văn Cảnh đặt câu hỏi: “Bài thuốc còn có vị thuốc ngưu hoàng (lấy từ sỏi của mật con trâu) - vị thuốc này hiện nay rất hiếm. Nếu đúng có các vị thuốc như bài thuốc cổ phương thì rất quý. Nhưng có nhiều vị thuốc hiếm ngày nay lấy đâu ra để sản xuất đại trà mà bán số lượng lớn?”.

Chính vì vậy, các thầy thuốc y học cổ truyền tại TP.HCM cho hay, không bao giờ mua để sẵn viên An cung ngưu hoàng hoàn tại phòng khám. Cũng hiếm khi kê toa cho bệnh nhân, vì giá quá cao, người lớn một ngày phải dùng hai viên, trong khi mặt hàng này rất dễ làm nhái, làm giả!    

Một đằng là thuốc, một đằng là thực phẩm

Cục QLD cũng xác nhận, An cung ngưu hoàng hoàn lưu hành trên thị trường VN có nhiều nguồn gốc, từ Trung Quốc, Hàn Quốc, Triều Tiên..., được đưa vào VN cả qua đường chính thống và đường phi mậu dịch.

Qua tìm hiểu của chúng tôi, cũng là sản phẩm An cung ngưu hoàng hoàn, nhưng hiện có 4 sản phẩm được Cục QLD cấp phép dưới dạng là thuốc; 4 sản phẩm lại được cấp dưới dạng thực phẩm chức năng.

Sản phẩm An cung ngưu hoàng hoàn của Triều Tiên vừa bị phát hiện chứa kim loại nặng hàm lượng cao được đăng ký tại VN dưới dạng thực phẩm chức năng. Hôm qua Cục trưởng Cục ATTP Trần Quang Trung cũng cho biết đã ra quyết định thu hồi, tiêu hủy lô sản phẩm này. Trong công bố sản phẩm tại Cục ATTP, sản phẩm An cung ngưu hoàng hoàn có thành phần gồm: rễ nhân sâm, củ nghệ, hạt dành dành, thư hoàng, ngọc trai, chu sa, xạ hương, sừng trâu, hoàng cầm, mật ong. Sản phẩm giúp thanh nhiệt, trấn kinh, an thần hỗ trợ điều trị rối loạn tuần hoàn não. Theo ông Trung, ngoài sản phẩm bị thu hồi nói trên, còn có 3 sản phẩm thực phẩm chức năng An Cung ngưu hoàng hoàn khác của Hàn Quốc đã công bố chất lượng tại Cục ATTP. “Chúng tôi chỉ tiếp nhận hồ sơ công bố với sản phẩm có chứng nhận của nước sở tại, đó là sản phẩm lưu hành tự do, không phải là thuốc kê đơn”, ông Trung nói.

Còn theo Cục QLD, thuốc An cung ngưu hoàng hoàn có thành phần công thức cho viên hoàn 3 gr gồm: ngưu hoàng, thủy ngưu giác, xạ hương (hoặc xạ hương nhân tạo), trân châu, chu sa, hùng hoàng, hoàng liên, hoàng cầm, chi tử, uất kim, băng phiến và mật ong. Như vậy, đối chiếu các thành phần, về cơ bản thuốc và thực phẩm chức năng An cung ngưu hoàng hoàn na ná như nhau, nhưng một đằng đăng ký là thực phẩm chức năng, một đằng đăng ký dưới dạng là thuốc. Trong khi đó, để được cấp số đăng ký thuốc, sản phẩm phải có hồ sơ thử nghiệm lâm sàng, các bằng chứng khoa học liên quan đến tác dụng của thuốc, được phê duyệt bởi hội đồng xét duyệt... Còn nếu đăng ký dưới dạng thực phẩm chức năng thì không nhất thiết phải có các chứng minh trên, mà chỉ cần công bố chất lượng và có xét nghiệm chất lượng sản phẩm phù hợp với hồ sơ công bố.

Thanh Tùng - Liên Châu