Chặn máy bay Mỹ, Trung Quốc ngày càng hung hăng?

Theo Reuters, sự việc được hai quan chức quốc phòng Mỹ cho biết xảy ra ngày 7/6 tại khu vực không phận quốc tế trên biển Hoa Đông khi máy bay Mỹ đang tiến hành một nhiệm vụ thông thường.

Theo đó một chiếc J-10 của Trung Quốc đã có hành vi ngăn chặn máy bay do thám RC-135 của Không lực Mỹ. Mặc dù máy bay Trung Quốc không tiến sát hơn khoảng cách 30 m so với máy bay Mỹ, nhưng nó đã bay "với tốc độ cao khi ở gần" và cùng độ cao với máy bay Mỹ.

Lần cuối Trung Quốc triển khai chiến đấu cơ chặn máy bay do thám Mỹ gần biển Hoa Đông là vào quý cuối của năm 2015. Cụ thể, ngày 15/9, hai máy bay chiến đấu Trung Quốc chặn phi cơ RC-135 ở cách bán đảo Sơn Đông khoảng 130 km về phía đông trên biển Hoàng Hải.

Máy bay RC-135 của Mỹ trong một lần bị ngăn chặn.

Ngoài ra, hai chiến đấu cơ Trung Quốc tháng trước bay cách máy bay EP-3 của Mỹ trong khoảng 15 m trên Biển Đông. Lầu Năm Góc xác định vụ việc hồi tháng 5 vi phạm thoả thuận hai chính phủ ký năm 2015.

Không chỉ ngày càng hung hăng hơn trên biển, Trung Quốc còn tiến hành xây dựng thêm hệ thống quan sát ngoài khơi mới trên cả biển Hoa Đông và Biển Đông. Hệ thống quan sát dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2020, được quan chức Cục Hải dương Trung Quốc đánh giá "là nền tảng bảo vệ cho lợi ích hàng hải của Bắc Kinh".

Theo đó, mạng lưới sẽ kiểm soát các vùng nước ven biển, khu vực ngoài khơi và gần địa cực. Song song đó, Trung Quốc còn xây dựng nhiều trạm cảnh báo sóng thần và thực hiện hàng loạt hoạt động quan sát dưới đại dương, Reuters dẫn nguồn tin quân sự Trung Quốc cho biết.

Hãng tin Anh còn cho biết, mạng lưới này sẽ giúp Trung Quốc thấy rõ tiềm năng tài nguyên tại những vùng biển của nước này nhưng không tiết lộ chi phí xây đựng. Động thái này được cho là sẽ làm trầm trọng thêm căng thẳng trong khu vực.

Nhiều quốc gia láng giềng, gồm Nhật Bản, Philippines và Việt Nam, đã bày tỏ lo ngại về việc Trung Quốc tăng cường quân đội và gia tăng các hành động hiếu chiến trên biển.

Trung Quốc ngang ngược tuyên bố chủ quyền với gần như toàn bộ Biển Đông, khu vực được cho là giàu tài nguyên và có trữ lượng dầu khí lớn, bất chấp sự phản đối từ các nước láng giềng và dư luận thế giới.

Trên biển Hoa Đông, Trung Quốc có tranh chấp với Nhật Bản về chủ quyền đối với quần đảo Senkaku/Điếu Ngư. Các tàu tuần tra và chiến đấu cơ hai nước luôn theo dõi lẫn nhau ở gần quần đảo không người này, làm dấy lên lo ngại xảy ra va chạm, có thể leo thang thành đụng độ quy mô lớn.

Báo Want China Times của Đài Loan, Trung Quốc dẫn nguồn tin quân sự cho biết Chính phủ Trung Quốc đã lên kế hoạch thiết lập 2 ADIZ ở biển Hoa Đông (đã lập) và Biển Đông sau sự cố đảo Hải Nam hồi năm 2001, khi một chiến đấu cơ J-8 của Trung Quốc va chạm với một máy bay do thám của Mỹ trên không, khiến 1 phi công Trung Quốc thiệt mạng.