Lộ lỗ hổng quản lý vũ khí

Ngày 23-8, Ủy ban Quốc phòng - An ninh (QP-AN) của Quốc hội đã họp thẩm tra sơ bộ về dự án Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ.

Năm trường hợp được nổ súng

Dự luật quy định 5 trường hợp được nổ súng không cần cảnh báo: Đối tượng đang sử dụng vũ khí, vật liệu nổ trực tiếp thực hiện hành vi phạm tội khủng bố, giết người, bắt cóc con tin, mua bán và vận chuyển trái phép chất ma túy hoặc đang trực tiếp sử dụng vũ khí, vật liệu nổ chống lại việc bắt giữ khi vừa thực hiện xong hành vi phạm tội này. Đối tượng đang sử dụng vũ khí, vật liệu nổ tấn công hoặc uy hiếp trực tiếp đến an toàn của công trình quan trọng về an ninh quốc gia, mục tiêu quan trọng được bảo vệ theo quy định của pháp luật. Đối tượng đang sử dụng vũ lực, vũ khí, vật liệu nổ trực tiếp đe dọa đến tính mạng người thi hành công vụ hoặc người khác. Đối tượng đang trực tiếp thực hiện hành vi cướp súng của người thi hành công vụ. Động vật đe doạ trực tiếp đến tính mạng và sức khỏe của người thi hành công vụ hoặc người khác.

Cuộc họp thẩm tra sơ bộ về dự án Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ Ảnh: TRẦN VINH

Tại cuộc họp, có ý kiến cho rằng quy định nổ súng như dự luật chưa cụ thể, thiếu định lượng, chủ yếu dựa trên nhận định chủ quan của người sử dụng vũ khí, dẫn đến khó vận dụng trong thực tiễn. Có trường hợp người thi hành công vụ không dám nổ súng vì sợ trách nhiệm. Ngược lại, có trường hợp nổ súng quá mức cần thiết dẫn đến vi phạm…

Đáng chú ý, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban QP-AN Lê Việt Trường nhìn nhận qua vụ việc nổ súng ở Yên Bái cho thấy lộ lỗ hổng trong việc mang và sử dụng vũ khí. Minh họa cho lập luận của mình, ông Trường dẫn điều luật của Mỹ quy định rất cụ thể: Khi cảnh sát hoạt động ngoài hiện trường thì súng luôn phải bỏ trong bao. Chỉ đến khi cảnh sát tác nghiệp có nhu cầu mới được rút súng ra khỏi bao.

“Kiểm lâm được mang súng vào cơ quan là không ổn. Luật cần quy định rõ việc mang và sử dụng vũ khí, quy trách nhiệm của thủ trưởng, người đứng đầu cơ quan được trang bị vũ khí” - ông Trường kiến nghị.

Không được mang súng về nhà

Dự luật cũng quy định những lực lượng được trang bị vũ khí quân dụng, gồm: quân đội nhân dân; dân quân tự vệ; công an nhân dân; kiểm lâm, kiểm ngư; lực lượng chuyên trách chống buôn lậu của hải quan; hải quan cửa khẩu; an ninh hàng không.

Cho ý kiến về dự luật, Thượng tướng Lê Quý Vương, Thứ trưởng Bộ Công an, cho rằng cần có thêm quy định về cấp phát và trang bị vũ khí. “Trường hợp nổ súng ở Yên Bái là vấn đề sử dụng vũ khí. Vũ khí có được trang bị cho cá nhân hay không? Khi xong nhiệm vụ về thì phải nộp lại. Có người đưa vũ khí về nhà riêng, khi xảy ra ẩu đả, bức bách không cẩn thận đem ra sử dụng luôn…” - Thứ trưởng Lê Quý Vương dẫn chứng.

Thượng tướng Võ Trọng Việt, Chủ nhiệm Ủy ban QP-AN, cho biết đã đọc kỹ tài liệu của Bộ Công an và kiểm lâm. “Vụ nổ súng ở Yên Bái, chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm (ông Đỗ Cường Minh - PV) nói lấy súng thì cấp dưới cũng khó từ chối. Vấn đề là khi ông ấy ở cơ quan thì súng ở cơ quan. Khi muốn lấy súng ra mang đi, ông ấy phải làm thủ tục, phải có mấy chữ ký. Luật quy định rất rõ nhưng ở đây là do việc thực thi kém” - ông Việt phân tích.

Chủ trì phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ đề nghị Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Công Thương tiếp tục rà soát, chỉnh lý dự thảo luật và Ủy ban QP-AN hoàn thành báo cáo thẩm định sơ bộ để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến trong thời gian tới.