Thông tin trên được Đại sứ Mỹ tại Philippines Philip Goldberg công bố ngày 18-4. Đồng thời, theo ông Goldberg, Washington sẽ cung cấp cho đồng minh lâu đời nhất khu vực châu Á-Thái Bình Dương này các trang thiết bị thông tin liên lạc, radar, cảm biến có tổng trị giá 42 triệu USD.
Theo mô tả của một quan chức quân đội Philippines, khinh khí cầu trinh sát có gắn một radar giúp thu thập thông tin và phát hiện biến động ở biển Đông.
Hồi tuần trước, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ash Carter ghé thăm Philippines nhằm tái khẳng định cam kết tuân thủ Hiệp ước Phòng thủ chung Mỹ-Philippines ký năm 1951.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ash Carter ghé thăm Philippines nhằm tái khẳng định cam kết tuân thủ Hiệp ước Phòng thủ chung Mỹ-Philippines. Ảnh: INFO-EUROPA
Về phía Trung Quốc, Bắc Kinh tăng cường sự hiện diện trên các hòn đảo nhân tạo ở quần đảo Trường Sa (thuộc chủ quyền Việt Nam) đã bồi lấn phi pháp. Mới nhất, một máy bay quân sự của Trung Quốc đã hạ cánh bất hợp pháp xuống đường băng (mà Bắc Kinh xây dựng trái phép) trên đá Chữ Thập thuộc Trường Sa lần đầu tiên một cách công khai hôm 17-4, với cái cớ “giải cứu 3 công nhân xây dựng bị bệnh nặng”.
Chưa hết, nhật báo của Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc hôm 17-4 cho biết hạm đội Nam Hải của nước này đã tập trận ở biển Đông nhằm tăng cường tính hiệu quả trong chiến đấu. Cuộc tập trận bắt đầu hôm 7-4 nhưng không rõ vị trí cụ thể.
Trong diễn biến khác, trong một “thông điệp” cảnh báo gửi tới nhà lãnh đạo của New Zealand, Tân Hoa Xã và Thời báo Hoàn cầu cho rằng New Zealand sẽ đối diện với những nguy cơ trong quan hệ kinh tế với Trung Quốc nếu Thủ tướng Key đề cập tới vấn đề biển Đông trong chuyến thăm nước này.
Tuy nhiên, bất chấp lời đe dọa, ông Key nhấn mạnh tình hình biển Đông chắc chắn sẽ được nêu ra trong cuộc hội đàm với các lãnh đạo Trung Quốc. Về các kế hoạch cử quân đội tham gia tập trận do Malaysia tổ chức vào tuần tới, Thủ tướng Key cho biết đây chỉ là một hoạt động bình thường.
Nói sang tình hình ở biển Hoa Đông, Lực lượng bảo vệ bờ biển Nhật Bản (JCG) cuối tuần trước thành lập đơn vị đặc biệt để tuần tra vùng biển quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư. Trước ngày thành lập đơn vị đặc biệt, Tokyo giới thiệu một tàu tuần tra mới 1.500 tấn, có trang bị vòi rồng.