Ngân hàng trên đà hồi phục

Ngành ngân hàng được đánh giá đang trên đà hồi phục và phát triển bền vững hơn  - Ảnh: Ngọc Thắng

Theo Ngân hàng Nhà nước, dự kiến cả năm 2014 chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng của toàn ngành ngân hàng (NH) từ 12 - 14%. Bước sang năm 2015, Ngân hàng Nhà nước đưa ra chỉ tiêu tăng trưởng của ngành sẽ nâng lên từ 13 - 15%. 

Nhiều dấu hiệu tích cực

Theo báo cáo đánh giá về triển vọng ngành NH mới công bố của Công ty Vietnam Report, các đánh giá tích cực về ngành NH đang có xu hướng tăng lên từ giữa năm 2014 khi nhiều NH có kết quả hoạt động tốt, có nhiều sản phẩm/dịch vụ/tiện ích mới được khách hàng đánh giá cao. Trước đó, giai đoạn cuối năm 2013 và đầu năm 2014, ngành NH đón hàng loạt các thông tin xấu về kinh doanh thua lỗ, nợ xấu… khiến giá cổ phiếu nhiều NH tiếp tục ở đáy. Giờ đây, thông tin tốt đã lấn át và niềm tin của khách hàng đối với ngành NH cũng gia tăng. 

Tương tự, trong báo cáo công bố đầu tháng 12.2014, hãng xếp hạng tín nhiệm quốc tế Moody’s điều chỉnh triển vọng đối với hệ thống NH VN từ “tiêu cực” lên “ổn định”, ghi nhận sự gia tăng về tính ổn định trong môi trường hoạt động của NH. Báo cáo cũng đánh giá triển vọng của hệ thống NH trong vòng 12 - 18 tháng tới với các yếu tố, gồm môi trường hoạt động ổn định; cho vay và thanh khoản đang cải thiện; hỗ trợ hệ thống ổn định… dù chất lượng, nguồn vốn cũng như lợi nhuận và tính hiệu quả giảm nhẹ. Ngoài ra, Moody’s cũng chỉ ra rằng con số nợ xấu khá lớn cho thấy việc hồi phục là cả một quá trình chứ không thể “một sớm một chiều”.

Thận trọng về chỉ tiêu lợi nhuận

Dù các NH chưa công bố kết quả kinh doanh cả năm 2014 nhưng nhìn chung đều chỉ đạt mức kế hoạch đề ra, thậm chí có những NH nếu tính hết 9 tháng đầu năm 2014 chỉ đạt lợi nhuận bằng 50% cùng kỳ năm 2013. Có nhiều nguyên nhân, nhưng dễ thấy nhất là do tăng trưởng tín dụng không cao và lãi suất giảm liên tục. Đồng thời, các NH phải tăng trích lập dự phòng theo những quy định mới về phân loại nợ. Trong khi đó, hầu hết lợi nhuận của NH vẫn chủ yếu có được từ mảng tín dụng nên chuyện sút giảm là tất yếu khi việc hấp thụ vốn của các doanh nghiệp (DN) hiện nay chưa cao. 

Theo TS Lê Thẩm Dương, Trưởng khoa Quản trị kinh doanh (Trường ĐH Ngân hàng TP.HCM), ngành NH đã đạt được những kết quả nhất định sau thời gian thực hiện tái cấu trúc như lấy sự ổn định làm đầu; tính đồng bộ và quyết tâm; kinh nghiệm trong quản trị khủng khoảng… Do đó, xu hướng trong năm 2015 ngành tiếp tục trọng tâm tháo gỡ “cục máu đông” nợ xấu. “Nhìn chung, ngành NH trong năm 2015 chưa thể phát triển mạnh nhưng sẽ bền vững hơn. Hầu hết các NH xây dựng chỉ tiêu lợi nhuận thận trọng vì bức tranh kinh tế nói chung cũng như ngành NH nói riêng chưa phải toàn là màu hồng”, TS Lê Thẩm Dương nhận định. 

Báo cáo của Moody’s cũng dự báo ngành NH sẽ vẫn tiếp tục chịu áp lực do nhu cầu thấp với những khoản vay mới và có khả năng làm giảm biên độ lãi ròng bình quân. Chỉ khi nào giá bất động sản có triển vọng phục hồi hoặc sự gia tăng trong nhu cầu vay vốn của khu vực bán lẻ mới giúp lợi nhuận ngành NH phục hồi mạnh hơn. Do hiện nay, nhiều tài sản đảm bảo của các NH gắn với bất động sản thế chấp nên sự phục hồi thị trường này có thể sẽ đẩy nhanh việc giải quyết các vấn đề tài sản và chi phí trích lập dự phòng dài hạn.