Trung Quốc chiếm quyền kiểm soát bãi cạn Scarborough, nằm gần đảo Luzon của Philippines tháng 6-2012. Trước đó khoảng 2 tháng, một tàu hải quân Philippines cố gắng bắt giữ một nhóm ngư dân Trung Quốc săn bắt trai bất hợp pháp ở bãi cạn – vốn do Manila tuyên bố chủ quyền.
Ngày 26-5, Tổng thống Aquino cho biết Mỹ đã đứng ra làm trung gian giải quyết bế tắc giữa 2 nước. Theo đó, Mỹ yêu cầu Trung Quốc và Philippines rút tàu khỏi bãi cạn nhưng chỉ có Philippines tuân thủ.
Tại cuộc họp báo ở tỉnh Tarlac - Philippines, nhà lãnh đạo nước này cáo buộc Trung Quốc vi phạm thỏa thuận; đồng thời phản đối việc Trung Quốc cố tình đưa tàu đến bãi cạn Scarborough.
Đại sứ quán Trung Quốc tại Manila không trả lời cuộc gọi của Reuters khi đề cập tới cáo buộc của Tổng thống Aquino.
Một nhà ngoại giao Philippines từng tham gia cuộc đàm phán 3 bên tiết lộchính quyền Bắc Kinh khẳng định không có thỏa thuận nào với Philippines và Mỹ về bãi cạn Scarborough.
Hồi tháng 3, Mỹ cảnh báo về việc Trung Quốc có thể tuyên bố chủ quyền trái phép bãi cạn Scarborough, sau khi nước này đưa 1 tàu khảo sát đến đây. Tuy nhiên, 1 máy bay quân sự của Philippines đến kiểm tra đã không nhìn thấy con tàu nào.
Philippines tuyên bố cả bãi Cỏ Rong và Scarborough đều nằm trong vùng đặc quyền kinh tế 200 dặm của nước này ở biển Đông. Tổng thống Aquino lên án các hành động của Trung Quốc đã vi phạm Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông năm 2002 giữa Trung Quốc và 10 quốc gia Đông Nam Á.
Nguồn tin: NLĐ Online