Tai biến mạch máu não và đột quỵ chỉ là một

GS. Nguyễn Văn Thông

Nhập viện tại Bệnh viện quân y 108 trong tình trạng yếu nửa người, nói khó, đau đầu, chóng mặt, anh N.V Mạnh (36 tuổi, ngụ Hà Nội ) được khám cấp cứu và chẩn đoán bị tai biến mạch máu não. Người nhà rất ngạc nhiên vì cho rằng trẻ tuổi như anh không thể bị tai biến.

Hai tên gọi của một bệnh cảnh

Rất nhiều người vẫn còn cho rằng “TBMMN và đột quỵ là hai bệnh khác nhau”, “đột quỵ là bệnh của tim không liên quan đến não và thường xảy ra ở người trẻ”, “tai biến chỉ xảy ra ở người già”…Đây là những quan niệm chưa đúng dẫn đến việc quan tâm, phòng ngừa chưa đúng mực và chủ quan, lơ là trong kiểm soát bệnh.

Về cách gọi, nếu như thuật ngữ TBMMN chỉ ra nơi khởi phát bệnh là tại các mạch máu nuôi não khi dòng máu bị chặn lại hoặc một mạch máu trong não bị vỡ thì đột quỵ nói lên sự cấp tính của bệnh. Dù vậy, cả hai cách gọi đều biểu thị tính chất đột ngột, nguy hiểm của bệnh, có thể khiến một người đang bình thường bỗng dưng gục xuống, hôn mê, đối mặt với các di chứng tàn tật, thậm chí tử vong.

Hiểu đúng để phòng ngừa đột quỵ - tai biến hiệu quả, đúng mực

Sở dĩ, tỉ lệ đột quỵ - TBMMN cao hơn ở người cao tuổi là do chức năng cơ thể suy giảm và thường có bệnh mãn tính đi kèm như: tim mạch, tiểu đường, cao huyết áp, rối loạn mỡ máu…Trong khi đó, đa phần người trẻ thường phải chịu nhiều áp lực trong cuộc sống, công việc dẫn đến căng thẳng, mất ngủ thường xuyên. Ngoài ra, lối sống không lành mạnh như lạm dụng rượu bia, hút thuốc lá, chế độ dinh dưỡng mất cân đối và thói quen lười vận động đã tác động không nhỏ đến nguy cơ xuất hiện đột quỵ.

Lý giải ở góc độ nguyên nhân sâu xa hơn, các nhà khoa học cho rằng, đột quỵ ở người già và người trẻ đều có sự tác động từ “thủ phạm gốc tự do. Gốc tự do sinh ra do ảnh hưởng tiêu cực từ cuộc sống hiện đại và trong quá trình chuyển hóa của cơ thể, đặc biệt là tại não. Chúng tấn công làm tổn thương nội mạc mạch máu, khiến thành mạch không còn trơn tru, xuất hiện các mảng xơ vữa và cục huyết khối gây ra tắc mạch, dẫn đến hiện tượng thiếu máu não thoáng qua. Thời gian bị tắc kéo dài 4-5 phút sẽ khiến tế bào thần kinh tại các vùng não không được cung cấp oxy và dưỡng chất sẽ suy yếu dần và hoại tử, dẫn đến cơn đột quỵ não.

Gốc tự do làm tổn thương lòng mạch, làm tăng nguy cơ đột quỵ

Có thể chủ động phòng ngừa bệnh

Hơn 23% thân nhân bệnh nhân không biết đột quỵ - TBMMN có thể phòng ngừa, theo một khảo sát tại khoa Thần kinh, Bệnh viện Chợ Rẫy. Theo đó, họ cho rằng, đột quỵ là bệnh “trời kêu ai nấy dạ”. Trong khi đó, hoàn toàn có thể ngăn chặn hiệu quả nguy cơ của bệnh khi hiểu đúng và chủ động phòng ngừa từ sớm.

Kiểm soát các yếu tố nguy cơ: kiểm tra sức khỏe định kỳ để kịp thời phát hiện nguy cơ đột quỵ như bệnh đái tháo đường, tăng huyết áp, bệnh lý tim mạch, thừa cân, béo phì… và điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ.

Thay đổi lối sống: Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh (ăn nhiều trái cây, rau, cá, ngũ cốc, sữa ít chất béo, tránh những thức ăn quá ngọt, béo, thịt chế biến sẵn, món ăn quá mặn…); vận động thường xuyên (đi bộ, chạy bộ, đạp xe…); tránh mất ngủ, căng thẳng, stress; hạn chế bia rượu, không hút thuốc lá.

Chủ động chăm sóc não, bảo vệ tế bào thần kinh và mạch máu: đây được xem là phương pháp bền vững dự phòng nguy cơ đột quỵ não, kiểm soát gốc tự do.

Gần đây, các nhà khoa học Mỹ đã tìm ra hoạt chất Anthocyanin, Pterostilbene có trong Blueberry (xuất xứ Bắc Mỹ) có tác dụng trung hòa các gốc tự do gây hại trong mạch máu, góp phần ngăn chặn hình thành xơ vữa và huyết khối hiệu quả. Nhờ đó khơi thông dòng máu lên não, cải thiện tình trạng thiếu máu não, giúp phòng ngừa đột quỵ.

Tinh chất thiên nhiên từ Blueberry có trong OTiV giúp bảo vệ mạch máu não, phòng ngừa đột quỵ

Đồng thời, với những bệnh nhân sau đột quỵ, hoạt chất sinh học từ Blueberry giúp hạn chế sự hình thành mảng xơ vữa mới ở những mạch máu nuôi não khác, hỗ trợ khôi phục trí nhớ, hạn chế tái phát sau đột quỵ.

Những cách thức phòng bệnh đơn giản như trên không chỉ giúp ngăn chặn đột quỵ mà còn phòng nhiều bệnh mãn tính nguy hiểm, bảo vệ sức khỏe.

Tinh chất Blueberry giúp chống gốc tự do, phòng ngừa đột quỵ.