Trước thềm ASEM, Trung Quốc tuyên bố nước này không muốn đưa vấn đề Biển Đông vào thảo luận trong nghị trình thượng đỉnh.
Trung Quốc trước đó đã phản đối phán quyết của Toà trọng tài thường trực (PCA, trụ sở tại The Hague, Hà Lan) hôm 12.7 về vụ Philippines kiện Trung Quốc liên quan vấn đề Biển Đông.
Trong tuyên bố chung bế mạc ASEM ngày 16.7, lãnh đạo các nước Á-Âu tái khẳng định cam kết xúc tiến an ninh và hợp tác hàng hải, tự do hàng không và tự do hàng hải và tránh sử dụng vũ lực.
Tuyên bố chung cũng nhấn mạnh rằng các tranh chấp nên được giải quyết thông qua luật quốc tế, Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển (UNCLOS), nhưng không đề cập trực tiếp đến tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông.
Một nhà ngoại giao Mông Cổ giấu tên tiết lộ cuộc đàm phán về tuyên bố chung bế mạc ASEM diễn ra “rất căng thẳng”. “Phía châu Âu muốn đề cập đến vấn đề Biển Đông nhưng phía châu Á thì không”, nhà ngoại giao này nói.
Trong buổi họp báo tại ASEM , Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk nói ông kỳ vọng phán quyết của PCA sẽ tạo ra một động lực tích cực trong việc tìm kiếm giải pháp cho tranh chấp lãnh thổ.
Trước đó, cũng tại thượng đỉnh ASEM, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường ngày 15.7 nhấn mạnh phán quyết của PCA “không ảnh hưởng gì” đến chủ quyền, quyền hàng hải và lợi ích của Trung Quốc ở Biển Đông.
Thủ tướng Lý còn yêu cầu Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe rằng "Tokyo nên chấm dứt can thiệp và thổi phồng vấn đề Biển Đông".
Phúc Duy
