Trụ tiêu “sống”- Lợi nhiều mặt

Thực tế cho thấy, trồng tiêu trên cây trụ “chết” trong điều kiện không che bóng có thể đạt được năng suất cao, nhưng kèm theo đó là sự suy kiệt nhanh chóng do tiêu ra hoa quả quá độ và sự bùng phát của nhiều loại bệnh nguy hiểm làm hủy diệt vườn tiêu. Trồng tiêu trên cây trụ sống là kiểu canh tác bền vững, tạo điều kiện sinh thái phù hợp cho phép kéo dài thời gian khai thác vườn tiêu, hạn chế được các bệnh nguy hiểm và giảm chi phí đầu tư ban đầu.

Vườn tiêu trồng bằng cây trụ sống của nông dân thôn 3, xã Đắk R'moan (Gia Nghĩa). Ảnh: Mai Anh

Hiện tại, ở Tây Nguyên các loại cây trồng làm trụ tiêu như keo dậu, lồng mức, muồng đen... đang được đông đảo bà con lựa chọn, bởi giá rẻ, cho khai thác lâu năm, chống bệnh tốt… Nhiều nông dân cho hay, có thể trồng cây trụ sống 1- 2 năm trước khi trồng tiêu. Cần chăm sóc tốt cây trụ sống để cây sinh trưởng tốt, bảo đảm yêu cầu leo bám cho cây tiêu.

Thời gian đầu, do cây trụ sống còn nhỏ, chưa có chỗ cho tiêu leo bám nên cần trồng cây trụ tạm cùng lúc với trồng tiêu. Cây trụ tạm được trồng cách cây trụ sống 10 - 15 cm, đường kính 10 - 15 cm, chiều cao tính từ mặt đất hơn 3 m, cây trụ tạm phải tốt để tiêu có thể leo bám trong vòng 2 - 3 năm trước khi cây trụ sống đủ lớn cho tiêu leo bám. Khi cây trụ sống đã lớn, buộc cố định cây trụ tạm vào cây trụ sống, chuyển dần dây tiêu trên trụ tạm qua trụ sống. Hãm ngọn cây trụ sống ở độ cao 5 m để tiện cho việc thu hoạch tiêu.

Theo tính toán của nông dân ở Tây Nguyên, để trồng được 1 ha hồ tiêu với mật độ 2,5 x 2,5 m, thì phải đầu tư vào khoảng 100 triệu đồng mua trụ gỗ, đó là chưa tính đến phân bón, giống. Trong khi đó, nếu trồng bằng trụ cây sống thì chi phí rất ít, chỉ bằng 1/3. Như vậy, việc sử dụng cây sống để làm trụ tiêu không những góp phần giảm chi phí ban đầu cho người sản xuất, mà còn giữ vững môi trường sinh thái, giúp cây tiêu phát triển ổn định.

Mặt khác, việc sử dụng cây trụ sống cho hồ tiêu góp phần ngăn chặn nạn phá rừng lấy gỗ làm trụ vốn đã trầm trọng, đồng thời tiết kiệm chi phí đầu tư rất lớn, nhất là với những nông dân khởi nghiệp trong hoàn cảnh còn nhiều khó khăn, thiếu thốn.

L.T (t.h)