Tờ
South China Morning Post (Hồng Kông) ngày 1.6 dẫn nguồn tin nói rằng việc Trung Quốc tuyên bố thành lập vùng nhận dạng phòng không (
ADIZ) tại Biển Đông sẽ phụ thuộc vào tình hình an ninh trong khu vực, đặc biệt là sự hiện diện quân sự của Mỹ và mối quan hệ ngoại giao của nước này với các nước trong khu vực.
Nguồn tin của
South China Morning Post tiết lộ rằng nếu quân đội Mỹ có các hành động gây hấn, thách thức chủ quyền của Trung Quốc trong khu vực thì đó sẽ là cơ hội tốt để Bắc Kinh
tuyên bố ADIZ tại Biển Đông.
Tiết lộ này được đưa ra ngay trước khi diễn đàn an ninh Đối thoại Shangri-La diễn ra tại Singapore ngày 3.6. Sự kiện này dự kiến có sự tham gia của các quan chức quốc phòng cấp cao của nhiều nước, như Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter. Các vấn đề tranh chấp tại Biển Đông cũng sẽ được nêu lên tại đây. Ngoài ra, các quan chức cấp cao Mỹ và Trung Quốc cũng sẽ có cuộc đối thoại thường niên về kinh tế và chiến lược tại Bắc Kinh trong tuần tới.
South China Morning Post dẫn bài viết từ chuyên san quốc phòng Kanwa Defense Review nhận định rằng ADIZ tại Biển Đông đã được Trung Quốc vạch ra và thời điểm thông báo phụ thuộc vào quyết định chính trị. Nhà bình luận quân sự Ni Lexiong tại thành phố Thượng Hải (Trung Quốc) nói rằng 7 đảo, đá mà Trung Quốc xâm chiếm phi pháp tại quần đảo Trường Sa của Việt Nam là đủ cơ sở để nước này lập ADIZ tại Biển Đông.
Bài viết nêu rằng vùng ADIZ này bao phủ luôn vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) tại đảo Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa và 7 bãi đá mà Trung Quốc chiếm đóng trái phép thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Kanwa Defense Review cho rằng ADIZ của Trung Quốc sẽ chồng lên EEZ của Việt Nam, Philippines và Malaysia.
Bộ Quốc phòng Trung Quốc nói rằng việc thành lập ADIZ là quyền của một nước có chủ quyền, điều đó phụ thuộc vào việc liệu Trung Quốc có đối mặt với các mối đe doạ an ninh từ trên không hay không và mức độ đe doạ như thế nào, theo SCMP.
Hồi tháng 11.2013, Trung Quốc tuyên bố lập ADIZ trên khu vực biển Hoa Đông, bao gồm luôn quần đảo Điếu Ngư/Senkaku mà nước này tranh chấp với Nhật Bản (Nhật Bản đang kiểm soát quần đảo này). Vùng ADIZ này của Trung Quốc khiến các nước như Nhật Bản, Hàn Quốc và
Mỹ lên tiếng phản đối.
Bảo Vinh