Trong bài bình luận ngày 22.5, Tân Hoa xã cho rằng Tổng thống Mỹ Barack Obama cần nhìn lại những chính sách “không đóng góp gì cho hoà bình và ổn định khu vực” của mình.
Theo Tân Hoa xã, với việc chọn Việt Nam và Nhật Bản làm điểm đến trong chuyến công du châu Á có thể là cuối cùng trong nhiệm kỳ tổng thống, ông Obama muốn củng cố chiến lược tái cân bằng ở châu Á-Thái Bình Dương; đồng thời thắt chặt mối liên kết kinh tế giữa Mỹ và các nước thành viên Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), trong đó có Nhật Bản và Việt Nam.
Theo dự kiến, Tổng thống Mỹ sẽ có mặt ở Hà Nội vào đêm 22.5. Chương trình chính thức trong
chuyến thăm Việt Nam sẽ diễn ra từ sáng 23.5 đến trưa ngày 25.5 tại thủ đô Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh.
Tân Hoa xã đặc biệt chú ý đến việc Tổng thống Obama sẽ nêu vấn đề Biển Đông trong chuyến thăm Việt Nam lần đầu tiên. “Vấn đề liên quan đến Biển Đông, một trong những tuyến thương mại quan trọng nhất thế giới, chủ yếu là các tranh chấp chủ quyền trên biển giữa Trung Quốc và một số nước châu Á. Các vấn đề này nên được giải quyết thông qua các cuộc thương lượng dựa trên Tuyên bố về ứng xử của các bên tại Biển Đông”.
Tuy nhiên, Trung Quốc cho rằng những căng thẳng đã leo thang trong vài năm qua do Mỹ liên tục đưa máy bay quân sự và tàu chiến đến khu vực (?) để thực hiện cái gọi là bảo vệ tự do hàng hải, đồng thời tập trận quân sự chung với các nước tranh chấp chủ quyền.
“Hành vi của Mỹ đã làm cho một số nước mạnh bạo hơn và tăng thêm ảo vọng tiếp tục khai thác những lợi ích trái phép (?) tại các quần đảo và bãi đá tại Biển Đông”, Tân Hoa xã viết. Cơ quan ngôn luận nhà nước Trung Quốc còn lấy ví dụ rằng chính quyền Philippines do Tổng thống Benigno Aquino lãnh đạo đã “đơn phương gửi đơn kiện vô giá trị vào năm 2013 đối với những tranh chấp chủ quyền trên biển với Trung Quốc, bất chấp sự chỉ trích của cộng đồng quốc tế (?)”.
Tân Hoa xã lên giọng rằng Tổng thống Obama nên tự vấn lại chính sách không đóng góp gì cho hoà bình và ổn định khu vựcREUTERS |
Bình luận về khả năng Mỹ sẽ
dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận vũ khí sát thương cho Việt Nam, Tân Hoa xã nói hoàn toàn hoan nghênh việc Việt Nam cải thiện quan hệ với Mỹ, tuy nhiên thòng thêm rằng “Mỹ không nên sử dụng việc hàn gắn mối quan hệ này như một công cụ để đe doạ hay gây hại đến những lợi ích chiến lược của nước thứ ba”.
Bắc Kinh từng chỉ trích việc chính quyền Obama dỡ bỏ một phần lệnh cấm vận vũ khí sát thương đối với Việt Nam vào năm 2014, cho rằng đó là sự can thiệp của Mỹ đối với cân bằng quyền lực tại khu vực.
Trong bài bình luận ngày 22.5, Tân Hoa xã còn lên tiếng khuyên răn Mỹ rằng hiệp định TPP không nên trở thành công cụ chính trị để áp đặt các quy tắc tại châu Á. “Những quy tắc thương mại toàn cầu không được xác định bởi duy nhất một nước nào, dù là Trung Quốc hay Mỹ, mà phải được thiết lập bởi cộng đồng quốc tế”.
Bảo Vinh