Biết cách tự học

Tạo tính độc lập

Nhiều giáo viên cho rằng cách học của phần đông học sinh (HS) hiện nay chưa mang lại hiệu quả cao. HS còn quá phụ thuộc vào bài giảng của thầy cô trên lớp, dẫn đến thụ động và ít sáng tạo trong học tập, không tạo cho mình thói quen độc lập trong suy nghĩ. Tiến sĩ Mai Ngọc Luông, nguyên Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu giáo dục phổ thông - Viện Nghiên cứu giáo dục trường đH Sư phạm TP.HCM, chỉ ra rằng: "Nhà trường và phụ huynh cần sớm rèn luyện kỹ năng tự học cho HS, bởi điều này sẽ giúp HS có được những kiến thức cơ bản, nền tảng, bước đệm trong quá trình lĩnh hội những kiến thức ngành nghề tương lai. Ngoài ra, tự học còn giúp HS có tính độc lập cao, chủ động suy nghĩ, tìm tòi, khám phá, nghiên cứu và nắm được bản chất vấn đề...".

Mỗi môn học có yêu cầu riêng nên HS cần phải có phương pháp thích hợp. Trần Nguyễn trường Sinh, du HS tại Phần Lan chia sẻ: "Trước khi đến lớp, cần đọc trước nội dung chương mục, ghi câu họi, cố gắng đề xuất câu trả lời, sau đó đối chiếu với câu trả lời của thầy cô, bạn bè. Tham gia giọ học đầy đủ và ghi chép các ý chính, các ý phát triển... một cách có hệ thống. Sau buổi học cần làm bài tập, tự học qua sách, tài liệu từ internet một cách nghiêm túc".

Không học nhồi nhét

Trần đức Hưng, thủ khoa năm 2012 của trường đH Y khoa Phạm Ngọc Thạch, khẳng định: "Nhồi nhét không phải là thói quen học tập tốt, nó khiến bạn cảm thấy bị áp đảo với số lượng tài liệu phải học và làm giảm hứng thú trong việc học tập. Vì vậy, học tuần tự từng bài, bài nào xong bài đó, tuyệt đối không để dồn đến kỳ thi mới học. để việc tự học đạt kết quả nên tránh tiếng ồn. Sáng sớm, khi mọi người còn ngủ, sẽ là lúc tốt để học và nên vô hiệu hóa kết nối internet để không bị những trang web và mạng xã hội cám dỗ… Nếu không có phòng riêng hoặc ở chung phòng với ai đó, bạn có thể vào thư viện hoặc tìm cho mình một nơi yên tĩnh ngồi học đối mặt với một bức tưọng để không bị phân tâm".

Còn Vũ Thị Ngọc Hà, HS trường THPT chuyên Lê Hồng Phong (TP.HCM), giải nhất kỳ thi HS giọi quốc gia môn văn, đưa ra tình huống: "đôi khi bạn đang cố gắng học nhưng dưọng như tâm trí lại đang ở nơi nào đó, bạn thấy khó để hiểu những gì đang đọc ngay cả khi bạn đọc đi đọc lại nó nhiều lần. Một trong những cách để ngăn chặn những suy tưởng miên man, mơ mộng này là đọc thành tiếng hay có thể gạch chân đánh dấu các chú ý quan trọng trong tài liệu của mình. Như vậy sẽ giúp chúng ta tập trung hơn".

Tiến sĩ Nguyễn Thị Bích Hồng - trường đH Sư phạm TP.HCM - khuyên đừng nên học bài khi dạ dày trống, bụng đói cồn cào. Nên ăn một chút trước khi ngồi vào bàn học nhưng đừng ăn quá nhiều, có thể bạn sẽ cảm thấy buồn ngủ hoặc lừ đừ. Trong khi đó, theo ông Cao Huy Thảo - Hiệu trưởng trường THPT Quốc tế Việt Êc, muốn có kỹ năng tự học và không phụ thuộc nhiều vào bài giảng trên lớp, HS cần có kế hoạch học tập hợp lý, một công cụ ghi nhớ thật khoa học, phân chia lượng thời gian học tập ở trường và ở nhà cân đối. Trên hết là phải kiên trì, chịu khó.

Bích Thanh