Đó một trong những nội dung được nhắc đến trong hồ sơ History Is A Weapon (Lịch sử là vũ khí) của nhà nghiên cứu người Mỹ, Howard Zinn vừa được Mỹ công bố theo Đạo luật tiết lộ thông tin. Nhân dịp kỷ niệm 126 năm ngày sinh của Người, BBT lược dịch và trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc.
Vũ khí hiện đại và quốc gia "thuần nông và chính nghĩa"
History Is A Weapon của Howard Zinn vừa được chính phủ Hoa Kỳ công bố theo Đạo luật tiết lộ thông tin. Gồm nhiều chương, trong đó có chương 18 nói về vai trò của Mỹ đối với cuộc chiến tranh Việt Nam, đặc biệt là giai đoạn từ sau Cách mạng tháng Tám đến khi chiến tranh Việt Nam kết thúc tháng 4/1975.
Lính Lê dương Pháp tuần tra trong khu vực Việt Minh kiểm soát |
Đây là tài liệu được xếp vào diện tuyệt mật, cho biết từ năm 1964 đến 1972, các cường quốc đã sử dụng một nỗ lực quân sự tối đa, kể cả công nghệ, vũ hiện đại lẫn sức người, tiền bạc nhằm đánh bại một phong trào cách mạng dân tộc diễn ra trên một quốc gia nhỏ bé, nghèo thuần nông nhưng cuối cùng vẫn thất bại, những con người “thuần nông- chính nghĩa“ đã chiến thắng bạo tàn.
Đây cũng là giai đoạn tại Âu- Mỹ phong trào phản chiến dấy lên mạnh hơn bao giờ hết buộc Mỹ và đồng minh phải rút khỏi bãi lầy chiến tranh Việt Nam.
Đây chỉ là một mảng đáng ngạc nhiên của những năm 60, 70 của thế kỷ trước, bởi trước đó, dân tộc Việt Nam đã làm nên một kỳ tích “long trời lở đất” khác, tạo ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa do vị lãnh tụ được người dân Viêt Nam tôn kính, Chủ tịch Hồ Chí Minh đứng đầu.
Binh lính Nhật Bản hành quân trên đường phố Sài Gòn |
Theo bài viết, đây là một trong số các chuỗi sự kiện quan trọng liên quan đến cuộc chiến tranh Đông Dương hay Chiến tranh Việt Nam mà rất nhiều người Mỹ và phương Tây “ngù ngờ” không biết, và cũng là điều để lý giải vì sao công nghệ, vũ khí hiện đại, con người được trang bị đến tận răng mà không khuất phục được một dân tộc “thuần nông” nhỏ bé như Việt Nam.
Theo History Is A Weapon, mùa thu năm 1945, khi Nhật Bản bị bại trận, buộc phải rời khỏi Đông Dương, thuộc địa cũ của Pháp bị Nhật đã thôn tính từ năm 1940. Trong khi đó, phong trào cách mạng cũng đang sục sôi phát triển tại Việt Nam nhằm đoạn tuyệt chủ nghĩa thực dân, mang lại cuộc sống mới cho người lao động trên toàn cõi Đông Dương.
Phong trào được dẫn dắt bởi một người cộng sản chân chính Hồ Chí Minh, thông qua cuộc cách mạng tháng Tám lẫy lừng, kết thúc bằng bản Tuyên ngôn độc lập hùng tráng do chủ tịch Hồ Chí Minh đọc tại Quảng trường Ba Đình ngày 2/9/1945 khai sinh ra nước VNDCCH nay là nước CHXHCN Việt Nam.
Đoàn người biểu tình ngày 19/8/1945 trước cửa Bắc Bộ Phủ, Hà Nội |
Cũng theo History Is A Weapon, bản Tuyên ngôn độc lập của Việt Nam đã trích một số đoạn trong Tuyên ngôn Quyền con người và Công dân của Cách mạng Pháp, và trong Tuyên ngôn Độc lập của Hoa Kỳ, bắt đầu:
Hỡi đồng bào cả nước,
Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bình đẳng. Tạo hóa cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được; trong những quyền ấy, có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc".
Lời bất hủ ấy ở trong bản Tuyên ngôn Độc lập năm 1776 của nước Mỹ. Suy rộng ra, câu ấy có ý nghĩa là: tất cả các dân tộc trên thế giới đều sinh ra bình đẳng, dân tộc nào cũng có quyền sống, quyền sung sướng và quyền tự do.
Bản Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền của Cách mạng Pháp năm 1791 cũng nói: Người ta sinh ra tự do và bình đẳng về quyền lợi; và phải luôn luôn được tự do và bình đẳng về quyền lợi. Đó là những lẽ phải không ai chối cãi được.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên Ngôn độc lập ngày 2/9/1945 |
… Từ đó dân ta càng cực khổ, nghèo nàn. Kết quả là cuối năm ngoái sang đầu năm nay, từ Quảng Trị đến Bắc kỳ, hơn hai triệu đồng bào ta bị chết đói.
Tài liệu liên quan đến Cách mạng tháng Tám và Chiến tranh Đông Dương nằm trong bộ hồ sơ Nghiên cứu về chiến tranh Việt Nam của Bộ Quốc phòng Mỹ (UDSV), xếp danh mục “tối mật" và đã được công khai qua báo cáo nổi tiếng mang tên Pentagon Papers (Báo cáo của Lầu Năm Góc) do hai nhà sử học là Daniel Ellsberg, Anthony Russo biên soạn, trong báo cáo mô tả vai trò của Chủ tịch Hồ Chí Minh như sau:
Ông Hồ là người có công lớn xây dựng lực lượng Việt Minh (Việt Nam Độc lập Đồng minh Hội), tổ chức chính trị duy nhất phát triển trên toàn cõi Việt Nam, có khả năng chống lại hiệu quả đế quốc Nhật hay người Pháp.
Ông còn là nhà lãnh đạo tài ba, duy nhất trong thời gian diễn ra chiến tranh đã mang lại thắng lợi, khai sinh ra nước Việt Nam DCCH và thoát hoàn toàn khỏi chế độ thực dân, mở đầu kỷ nguyên mới, tiến tới thống nhất đất nước bằng chiến thắng lịch sử Mùa Xuân 1975.
Sau Cách Mạng tháng Tám, các cường quốc phương Tây đã câu kết nhằm thay đổi chính trị của Việt Nam. Anh chiếm miền nam Đông Dương và sau đó quay lại với người Pháp.
TP Hồ Chí Minh 40 năm sau ngày giải phóng |
Tổ chức Nationalist China (của Tưởng Giới Thạch, trước khi có cuộc cách mạng khai sinh ra nước CHND Trung Hoa) chiếm phần phía bắc Đông Dương, nhưng Mỹ đã thuyết phục trả lại cho Pháp.
Đứng trước tình thế này, trả lời báo giới Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: "Chúng tôi dường như đơn độc ... Bởi vậy chúng tôi phải giành độc lập và bảo vệ độc độc cho chính mình".
Từ gữa tháng 5/1945 và tháng 2/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi 8 lá thư cho Tổng thống Mỹ Truman, nhắc nhở phía Mỹ về lời hứa tự quyết định theo Hiến chương Đại Tây Dương (Artlantic Chater).
Một trong những lá thư đã được gửi đến cả Tổng thống Mỹ Truman lẫn Liên Hợp Quốc, trong thư ông Hồ đề cập đến nạn đói do người Pháp, Nhật gây ra, làm cho hơn 2 triệu người Việt Nam bị thiệt mạng, đất canh tác bị lụt lội, hạn hán và đề nghị LHQ giúp đỡ… Đáng tiếc những lá thư này đã không được hồi âm.
Tháng 10/1946, quân Pháp tấn công cảng Hải Phòng khởi nguồn một cuộc chiến kéo dài 9 năm giữa Việt Minh và Pháp. Sau chiến thắng của quân đội cách mạng Trung Quốc, ra đời nước CHND Trung Hoa (10/1949) và chiến tranh Triều Tiên diễn ra 5 năm sau đó, Mỹ bắt đầu tăng viện trợ cho Pháp.
Đến năm 1954, Mỹ đã cung cấp trên 300.000 vũ khí nhỏ và súng máy, đủ để trang bị cho toàn bộ quân đội Pháp ở Đông Dương, và chi thêm 1 tỷ USD viện trợ.
Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đại tướng Vó Nguyên Giáp chụp ảnh cùng các thành viên Cơ quan Công tác Chiến thuật Mỹ (OSS) tại Tân Trào tháng 8/1945 |
Tổng thể, Mỹ đã cung cấp tới 80% tài trợ cho Pháp tham chiến trong cuộc chiến tranh Đông Dương nhưng cuối cùng vẫn không tránh khỏi thất bại mà điểm cuối là trận Điện Biên Phủ, và 11 năm sau bằng Chiến dịch Mùa Xuân lịch sử, đội quân Việt Minh năm xưa do ông Hồ Chí Minh thành lập đã hoàn thành sứ mệnh thống nhất toàn vẹn lãnh thổ sau 3 thập kỷ đấu tranh trường kỳ và anh dũng.
Cách mạng tháng Tám, bước ngoặt lịch sử của dân tộc Việt Nam- đó là nhận xét của nhóm các nhà sử học Jennifer Llewellyn, Jim Southey và Steve Thompson qua bài viết công bố trên tờ Alphahistory của Australia.
Theo tác giả, Cách mạng tháng Tám là một kỷ nguyên mới của dân tộc Việt Nam, một trong những sự kiện trọng đại nhất, oanh liệt nhất của người Việt Nam trong thế kỷ 20.
Ngọc Anh
Nguồn tin: baodatviet