Học cách làm báo của Bác Hồ

 
Suy nghĩ về vai trò và vị trí của báo chí, bất cứ người cầm bút nào cũng nhớ lại những lời dạy bảo của Bác Hồ về nghề làm báo, viết báo cũng như phẩm chất đạo đức của mình. Những điều Bác dạy trông rất đơn giản và dễ hiểu: "Kinh nghiệm của tôi là thế này: Khi viết một bài báo thì tự đặt câu họi: Viết cho ai xem; viết để làm gì; viết thế nào cho phổ thông, dễ hiểu…". Bác cũng thưọng nhắc nhở các báo: "Bài báo thưọng quá dài, dây cà, dây muống, không hợp với trình độ và thời gian của quần chúng; thưọng nói một chiều và đôi khi thổi phồng các thành tích mà ít hoặc không nói đúng mức đến khó khăn và khuyết điểm của ta; thiếu cân đối, tin nên dài thì viết ngắn, nên ngắn lại viết dài…; khuyết điểm nặng nhất là dùng từ nước ngoài quá nhiều và nhiều khi dùng không đúng". ọž đây không những Bác dạy cho những nhà báo suy nghĩ về cách viết mà còn nhấn mạnh đến việc bảo tồn, phát triển bản sắc văn hóa dân tộc.

Từ chiếc máy chữ này Người  đã viết nhiều tác phẩm báo chí xuất sắc. Ảnh: Tư liệu

Là nhà báo có tầm cỡ quốc tế, Bác chỉ rõ "đối tượng của tọ báo là đại đa số dân chúng, một tọ báo không được đa số ham chuộng thì không xứng đáng là một tọ báo; muốn dân chúng ham chuộng, coi tọ báo ấy là của mình, thì:
 
Nội dung - tức là các bài viết phải giản đơn, dễ hiểu, phổ thông, thiết thực, hoạt bát, và
 
Hình thức - tức là cách sắp đặt các bài, cách in phải sạch sẽ, sáng sủa…
 
Với tất cả tấm lòng ưu ái và với kinh nghiệm của một nhà báo kiệt xuất, mẫu mực, Bác còn chỉ rõ những yêu cầu của tự phê bình và phê bình báo chí: "Phê bình phải nghiêm chỉnh, phải chắc chắn, nói có sách, mách có chứng, phải phê bình với tinh thần thành khẩn, xây dựng, "trị bệnh cứu người" và cụ thể hơn: "Những người bất kỳ ở địa vị nào và những cơ quan được phê bình thì phải đăng báo nhận khuyết điểm và quyết tâm sửa chữa, nếu phê bình sai thì phải đăng báo giải thích. Quyết không được "phớt" lọ phê bình và "trù" người phê bình".
 
Bác Hồ của chúng ta trở nên vĩ đại vì Người không chỉ làm báo đơn thuần mà nhà báo và nhà chính trị, cách mạng là một. Chúng ta thấy ở Bác từ đôi mắt đến tấm lòng của một nhà báo - người chiến sĩ xung kích vì nước vì dân Bác đã dạy cho người cầm bút cái bản lĩnh và đạo đức nghề nghiệp. Điều đó có lợi cho việc hướng dẫn dư luận để phục vụ cách mạng. Quan điểm đó càng trở nên quan trọng trong lúc này không những cần nâng cao trình độ chính trị vững vàng, tài năng sáng tạo, xây dựng một lí tưởng xã hội để góp phần tăng cưọng sự đoàn kết thống nhất trong hành động mà còn phải đập tan các luận điệu của bọn phản động thực hiện các âm mưu "diễn biến hòa bình", xóa nhòa ranh giới giữa chính nghĩa và phi nghĩa, đòi xóa bọ sự lãnh đạo của đảng và chủ nghĩa xã hội, bôi đen thành quả cách mạng, chối bọ cội nguồn… Bác cũng đã khẳng định: "Nhiệm vụ của báo chí là phục vụ cách mạng, phục vụ nhân dân. đó là nhiệm vụ của toàn đảng, toàn dân ta, cũng là nhiệm vụ của báo chí ta…". đó là nội dung, cách viết như Bác đã thể hiện một cách rõ ràng, dứt khoát đầy ý chí và bản lĩnh cách mạng: "… Dù phải đốt cháy cả dãy trường Sơn cũng phải cương quyết giành cho được độc lập"; "Thà hi sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, không chịu là nô lệ"; "Không có gì quý hơn độc lập, tự do".

Giọ nghỉ trưa, Người thưọng vẫn đọc báo (1951). Ảnh: Tư liệu

Theo bước chân của Bác, học tập những lời dạy của Bác, báo chí nước ta đã thực sự trở thành mũi tiến công chống bọn xâm lược và xây dựng chủ nghĩa xã hội. Thấm nhuần lời dạy của Bác bao nhiêu như càng tiếp nhận một luồng sinh khí mới bấy nhiêu, thổi bùng lên ngọn lửa nhiệt tình cách mạng trong sự nghiệp đổi mới phục vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, góp phần kiến tạo bầu không khí dân chủ phục vụ yêu cầu giữ gìn sự ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, đẩy lùi các hiện tượng tiêu cực xây dựng xã hội mới, con người mới xã hội chủ nghĩa.
 
P.V