Bộ Giao thông quên nỗi đường tắc, học trò đu dây vượt sông ?

Chưa thấy ai đồng tình với đề án này, ngoài những cái lắc đầu, chép miệng ngao ngán. "Phí chồng lên phí; đất nước còn bao nhiêu con đường lầy lội, còn bao nhiêu cây cầu khỉ mà người dân phải qua lại hàng ngày, nhiều người hẳn còn chưa quên chuyện học trò đu dây vượt sông đến trường... nhưng Bộ này vung tay một cái là tiền tỉ. Bộ trưởng đi công cán cũng phải dùng xe 2,6 tỉ đồng, mà bộ không có xe sang thì đã có DN sẵn sàng hiến tặng…"- một bạn đọc bức xúc.

Gần 1 tuần nay không thấy các "sao" Việt khoe nhà, xe, trang sức tiền tỉ. Thấy lạ, đem chuyện họi một người trong giới showbiz thì được giải thích: Có đến "siêu sao" giọ cũng chả dám khoe nữa, xe vài tỉ, nhà vài chục tỉ bõ bèn gì, khoe ra chỉ tổ cho người ta cười thối mũi. Từ khi hay tin Bộ trưởng Đinh La Thăng ký đề án "thay áo" cho toàn ngành GTVT với chi phí lên tới 223.000 tỉ đồng, riêng "thay áo" cho trụ sở Bộ cũng tới hơn 12.000 tỉ đồng,… thì các "sao" Việt tắt điện toàn tập.

đề án tốn kém "vô tiền khoáng hậu"

Thì ra đến những "siêu sao" vô cùng ngông nghênh trong giới giải trí cũng phát hoảng với đề án mới được Bộ trưởng Đinh La Thăng phê duyệt về "Công nghiệp hóa, hiện đại hóa Bộ GTVT đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030".

Trong bản đề án dài 49 trang, Bộ GTVT đã đánh giá thực trạng của ngành GTVT là thiếu hiện đại và nêu rõ quan điểm cần thiết phải thực hiện đề án. Theo lãnh đạo Bộ, đến thời điểm hiện tại, thực trạng cơ sở vật chất, trang thiết bị công nghệ của toàn ngành đã quá lạc hậu do được đầu tư hàng chục năm trước, chủ yếu chỉ đáp ứng được các dự án vừa và nhọ. Bộ GTVT chủ trương phát triển ngành giao thông gắn với chủ trương công nghiệp hóa, hiện đại hóa toàn ngành cũng như tại cơ quan bộ. Theo tính toán ban đầu, để đáp ứng cho mục tiêu trên, Bộ GTVT cần 223.790 tọ· đồng. Trong đó, Bộ GTVT nêu rõ, nguồn vốn dự kiến cho các dự án sẽ có khoảng 40% là vốn ngân sách, 60% vốn còn lại sẽ được huy động từ các nguồn khác ngoài ngân sách.

"Soi" phần phân bổ vốn đầu tư trong tổng số 223.000 tọ· đồng mà Bộ GTVT đưa ra có rất nhiều danh mục đầu tư lớn, như: 30.000 tọ· đồng đầu tư đội tàu biển cho TCty Hàng hải VN vào năm 2015 và 70.000 tọ· đồng cho đội tàu vào năm 2030; cần 80.000 tọ· đồng để phát triển đội máy bay của Vietnam Airlines lên 181 chiếc vào năm 2020 gồm 70 máy bay sở hữu, 101 máy bay thuê...

Tuy nhiên, hạng mục người ta quan tâm hơn cả là hạng mục đầu tư, nâng cấp trụ sở làm việc của bộ. Theo đề án, để có nhà làm việc đảm bảo tiêu chuẩn của bộ và các cơ quan trực thuộc, ước tính cần 12.174 tọ· đồng (riêng từ 2012 - 2015 cần 7.950 tọ· đồng). Trong đó, đầu tư trụ sở văn phòng bộ là 1.000 tọ· đồng và các tổng cục, cục là hơn 4.800 tọ· đồng. đặc biệt, Bộ GTVT đã mạnh dạn "xin" 10.998 tỉ đồng, tương đương khoảng 500 triệu USD trong khoản kinh phí dự trù xây nhiệm sở này.

Kêu cơ sở vật chất hiện tại quá lạc hậu,

Bộ GTVT đang đề xuất được "khoác chiếc áo" tỉ USD.   Ảnh: Quỳnh Anh

Không chỉ dư luận, không chỉ bạn đọc của nhiều trang mạng, các diễn đàn, mà các chuyên gia, cán bộ đương chức cũng phải lên tiếng trước đề án chơi trội này của Bộ GTVT. Theo ông Phạm Sỹ Liêm, Phó chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam, nhu cầu hiện đại hóa trụ sở làm việc của các bộ, ngành là cần thiết, đó vừa là bộ mặt quốc gia, vừa đảm bảo đáp ứng nhu cầu công việc. Tuy nhiên, nước ta đang trong tình trạng thiếu vốn, đầu tư cho hạ tầng đang phải vay vốn ODA. Hơn nữa, mới đây, Chính phủ còn yêu cầu rà soát lại kế hoạch đầu tư hạ tầng theo hướng cắt giảm, sắp xếp theo thứ tự ưu tiên…  và việc đầu tư phải phù hợp với nhu cầu và điều kiện thực tế của đất nước. "Không hiểu Bộ GTVT cần gì đến một trụ sở lớn như vậy?" - ông Phạm Sỹ Liêm băn khoăn.

Trao đổi với PV về vấn đề này, cựu Thứ trưởng Bộ TN&MT đặng Hùng Võ tọ ra thận trọng hơn khi cho rằng Bộ GTVT nên tính toán kinh phí đúng theo tiêu chí xây dựng trụ sở làm việc của các cơ quan nhà nước mà Bộ Xây dựng đã ban hành. Tuy nhiên, ông cũng cho rằng con số hơn 12.000 tỉ đồng đầu tư xây dựng trụ sở của một bộ là quá lớn.

đề án siêu tốn này theo quy định sẽ phải trình Quốc hội xem xét. Bày tọ quan điểm về việc này, đại biểu QH Nguyễn Thị Khá, ủy viên ủy ban các vấn đề xã hội của Quốc hội cho rằng: Trong thời điểm hiện nay, chúng ta đang thực hiện Nghị quyết 11 của Chính phủ về những giải pháp chủ yếu nhằm kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, cắt giảm đầu tư công, giảm bội chi ngân sách… Thực hiện chủ trương đó, các bộ, các ngành cần nghiêm túc thực hành tiết kiệm, giảm tối đa chi phí. Chỉ ưu tiên ngân sách cho các vấn đề dân sinh, cấp bách. "thời điểm này, còn nhiều vấn đề dân sinh cấp thiết hơn việc xây trụ sở của một bộ"- bà Khá nói. Cũng theo đại biểu QH Nguyễn Thị Khá, hiện Bộ Xây dựng cũng đang rục rịch kế hoạch chuyển và xây trụ sở mới tại khu vực Hồ Tây. Tuy nhiên,  cần phải xem xét lại đừng để thành "phong trào" xin xây dựng lại trụ sở của các bộ….

Nhiều chuyên gia kinh tế và quy hoạch cũng cho rằng, nếu dùng số tiền đó đầu tư cho hạ tầng, cho việc di dọi các trường học, bệnh viện ra khơi nội đô thì việc giải bài toán giao thông cho Hà Nội và TP. HCM sẽ dễ dàng hơn nhiều. "Nếu giúp hạ tầng tốt hơn, việc đi lại của  người dân thuận lợi hơn thì trong mắt người dân, cán bộ ngành giao thông sẽ oai và uy hơn là ngồi trong công sở bề thế, hào nhoáng…"- một kỹ sư cầu đường nói.

Từ góc nhìn của một chuyên gia kinh tế uy tín, bà Phạm Chi Lan- cựu Phó Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam cho rằng, đề xuất xây trụ sở hoành tráng của Bộ GTVT là không hợp thời, cho thấy dưọng như Bộ GTVT không nghĩ đến bối cảnh chung mà chỉ đề xuất riêng cho mình như vậy, đặc biệt khi trong vài tháng nay những đề xuất của Bộ GTVT đều là thu phí trên đầu người dân. "Bộ GTVT nên ưu tiên cho phát triển hạ tầng giao thông hơn là cho việc xây dựng trụ sở bộ, các tổng cục và cục của ngành". Cũng theo bà Phạm Chi Lan, trường hợp di dọi, trụ sở cũ của Bộ GTVT được bán đi thì việc sử dụng tiền thu được như thế nào cũng phải họi người dân, chứ không phải thích tiêu thế nào thì tiêu. Bà Phạm Chi Lan cho rằng chắc chắn nhiều người sẽ không ủng  hộ đề án này của Bộ GTVT, bởi sự không cần thiết của nó, bởi ở nhiều nơi người dân vẫn phải ngày ngày qua lại trên những con đường lầy lội, trên những cây cầu khỉ, người dân còn thiếu biết bao trường học, bệnh viện, cơ sở y tế….

Vậy đã rõ là trong thời điểm hiện nay, khó mà khiến người ta đồng tình với những đề án siêu tốn như của Bộ GTVT. Người lo xa, cả nghĩ cũng băn khoăn không biết sau Bộ GTVT, tới đây Bộ, ngành nào sẽ công bố nhu cầu "thay áo" và thói đọi thì kém miếng khó chịu, có ai chịu ngồi công sở, cưỡi xe kém sang hơn ai đâu. Nếu quả vậy thì… ôi thôi!.