Tuy nhiên cũng chưa thật đầy đủ và làm thế nào tư vấn giúp địa phương các xã phát huy được công năng công trình đã được xây dựng. Chương trình 135 của chính phủ rất quan tâm đến đọi sống của người dân ở vùng sâu vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn, xã biên giới, nên đã bố trí vốn để đầu tư cơ sở hạng tầng ở khu vực này, bao gồm đầu tư cho giao thông, thủy lợi nhọ, trường học, chợ ...
Các công trình nhà nước đầu tư nói chung mang lại hiệu quả thiết thực, nhọ đầu tư giao thông nên việc đi lại của nhân dân thuận lợi hơn, sản phẩm hàng hóa nông sản người nông dân làm ra cũng dễ dàng tiêu thụ hơn, các trường học đã được đầu tư nên đủ phòng học cho các em học sinh và không còn tình trạng học ca 3, nhọ đầu tư nên nhiều trường đã đạt chuẩn quốc gia theo tiêu chí quy định của Bộ giáo dục.
Tuy nhiên khó khăn nhất là việc đầu tư chợ, hiện nay vẫn còn một số chợ đã làm xong, bàn giao đưa vào sử dụng nhưng chưa mang lại hiệu quả như mong muốn. Qua tìm hiểu quá trình triển khai xây dựng chợ ở một số xã nói chung đúng quy trình, cụ thể như tại xã Cư knia huyện Cư Jút, căn cứ vào quy họach đất đai được cấp có thẩm quyền phê duyệt, đảng ủy, UBND xã đã chỉ đạo các thôn tiến hành họp dân lấy ý kiến người dân nên xây dựng chợ ở địa điểm nào phù hợp, có biên bản họp dân thống nhất vị trí với sự đồng thuận của người dân cao nhất, sau đó họp Hội đồng nhân dân xã có nghị quyết để triển khai.
Công trình chợ đã hòan thành bàn giao đưa vào sử dụng, tuy nhiên đến nay mặc dù chính quyền xã có nhiều động thái tích cực vận động tuyên truyền, có những biện pháp về mặt hành chính, nhưng các hộ dân vẫn không muốn vào trong chợ buôn bán. Có thể nhận thấy được về nguyên nhân khách quan và chủ quan, về mặt khách quan chúng ta đều biết các xã vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn nói chung dân số vẫn còn ít, trên 95% là hộ sản xuất nông nghiệp, còn lại hộ tiểu thương buôn bán là hết sức khiêm tốn, các hộ tiểu thương lại không tập trung ở một thôn mà ở phân tán, do vậy chính quyền khó vận động để tập trung họ vào buôn bán trong chợ.
Về mặt chủ quan, do danh mục xây dựng chợ đã được cấp trên bố trí vốn để triển khai đúng theo các danh mục xây dựng cơ sở hạ tầng được quy định của chương trình 135CP ,do vậy các địa phương phải thực hiện, mặc dù địa phương nhận thấy có thể việc xây dựng chợ xong khó phát huy hiệu quả.
để khắc phục vấn đề các chợ đến nay chưa phát huy hiệu quả; thực hiện 19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới cấp xã hiện nay, cần thiết phải có nhà văn hóa cấp xã là nơi trung tâm họat động văn hóa thể dục thểthao phục vụ cho mọi tầng lớp nhân dân. để chống lãng phí, có thể chợ được cải tạo nâng cấp thành trung tâm văn hóa thể thao cấp xã
Hiện nay khu chợ có diện tích rất rộng , thể thể quy họach xây dựng thêm một số công trình chức năng, đủ công năng thiết chế của một nhà văn hóa cấp xã. Nếu thực hiện được sẽ phục vụ thiết thực đọi sống vật chất và tinh thần cho nhân dân trong xã. Còn chợ của xã sẽ được quy họach ở vị trí thuận lợi và việc xây dựng tại thời điểm thích hợp.
Tác giả : CHÃCH CHOÈ