Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng VN: Ngành điện chỉ quan tâm đến tăng giá

"Năm 2012 thừa điện do sản xuất khó khăn, lại có thêm nhiều nguồn phát mới như thủy điện Sơn La. đã là thị trường, phải có lúc tăng giá, lúc giảm giá, nhưng ngành điện chưa bao giọ quan tâm đến yếu tố giảm giá, mà chỉ quan tâm đến tăng giá, nên chưa có thị trường thực sự", ông Ngãi nói.

đây là lý do ông Ngãi cho rằng cần phải nhanh chóng tái cấu trúc lại thị trường điện để có sự cạnh tranh thực sự và thủy điện vừa và nhọ có cơ hội phát triển.

Theo ông Ngãi, thị trường phát điện cạnh tranh đã vận hành, nhưng quan điểm của Hiệp hội Năng lượng VN là cho tới bây giọ chưa có thị trường nào cả, vì vẫn là một người vừa mua vừa bán là Tập đoàn điện lực VN (EVN), Tổng công ty (TCT) mua bán điện, TCT truyền tải điện, 3 TCT phát điện độc lập cũng như 62 công ty điện lực ở các tỉnh thành đều trực thuộc EVN. EVN đang độc quyền quản lý toàn bộ thị trường điện VN.

Hôm 10.7, Hiệp hội Năng lượng VN cũng đã có văn bản gửi Tổng bí thư, Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ, kiến nghị thay vì chia thị trường điện làm 3 cấp độ như hiện nay, chỉ cần tách thành hai cấp độ là thị trường bán buôn cạnh tranh và thị trường bán lẻ cạnh tranh, có thể rút ngắn thời gian thực hiện xuống 4-5 năm, và có thể triển khai ngay từ bây giọ.

Theo ông Ngãi, để có thị trường thực sự, phải tách tất cả các TCT trên ra khơi EVN. Trong mô hình mới, chức năng của EVN là quản lý thị trường bán lẻ, EVN chỉ nên quản lý các nhà máy điện đa mục tiêu, nhà máy điện hạt nhân. Còn các nhà máy điện khác nên để hoạt động độc lập, cạnh tranh bình đẳng với các nhà đầu tư khác, có như vậy mới có thị trường bán buôn độc lập.

Theo quy định về thị tưọng phát điện cạnh tranh, chỉ những nhà máy trên 30 MW mới được tham gia thị trường phát điện cạnh tranh, tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia và đại diện các nhà máy thủy điện nhọ tại hội thảo "Phát triển thủy điện nhọ, kiến nghị từ doanh nghiệp" do Phòng Thương mại công nghiệp VN (VCCI) tổ chức sáng nay 12.7, điều này là bất hợp lý vì nhà máy thủy điện nhọ không biết bán điện cho ai.

Ông Ngãi đề nghị, cần hạ quy định nhà máy công suất trên 10MW là được tham gia thị trường, các nhà máy dưới 10MW thì thương thảo với các công ty điện lực địa phương.

Tuy nhiên, ở khía cạnh khác, theo chuyên gia này, việc xây dựng nhà máy thủy điện nhọ chỉ nên áp dụng với mô hình thủy điện bậc thang để tận dụng nguồn nước, không bị ảnh hưởng bởi mùa khô. Nên chấm dứt các thủy điện nhọ nằm trong khe suối…, vì đây là các "dự án treo" vào mùa khô; cũng như không cho phép xây dựng các thủy điện chiếm quá nhiều diện tích đất rừng.

Mai Hà