Giá xăng tại Việt Nam tăng giảm không theo giá thế giới

Việc so sánh giữa giá dầu và giá xăng có thể là không hợp lý, nhưng về cơ bản việc giá dầu giảm sẽ làm giá xăng thành phẩm cũng sẽ giảm theo một độ trễ nhất định. Nhưng ở Việt Nam giá xăng lại không có sự tăng giảm đồng bộ.
Những đợt tăng giá và giảm giá xăng của Việt Nam gần đây đã chứng minh sự không hợp lý trong cách điều hành giá xăng dầu.
Dưới đây là dẫn chứng có tính trạng đó.

Qua biểu đồ trên ta thấy được sự biến động của giá xăng Việt Nam và giá dầu trên thế giới từ đầu năm 2011 đến nửa đầu 2012.
Bây giọ chúng ta đi vào phân tích diễn biến giá xăng của Việt Nam và giá dầu trên thế giới, để thấy rõ điều gì đang xảy ra?.

Tôi sẽ chia thời kỳ trên thành 3 giai đoạn:
Giai đoạn 1: 3 tháng đầu của năm 2011 (20/1-20/4)
Giá dầu thế giới tăng mạnh trong 3 tháng này từ mức 90 USD/thùng lên khoảng 112 USD/thùng (có nghĩa là giá dầu đã tăng 24,4%) và trong khoảng thời gian này giá xăng trong nước tăng 2 đợt từ 16.400đồng/lít lên 21.300đồng/lít (tăng 29,9%).
Như vậy có thể thấy ở giai đoạn 1 sự tăng giá tương đồng của giá xăng trong nước và giá dầu thế giới, tuy nhiên giá xăng trong nước tăng cao hơn 5,5% so với giá dầu thế giới.
Giai đoạn 2: từ tháng 5/2011 - 1/2012.
Nhìn vào biểu đồ ta thấy, nửa đầu của giai đoạn từ tháng 5/2011 - 1/2012 (8 tháng) giá dầu thế giới giảm liên tiếp từ 112 USD/thùng xuống còn khoảng 85 USD/thùng (giảm 24%) nhưng giá xăng trong nước chỉ từ 21.300đồng/lít xuống 20.800đồng/lít (giảm 500đồng/lít tức là chỉ 2,3%) ?
Nửa sau của giai đoạn 2 thì giá dầu thế giới tăng trở lại về mức khoảng 100 USD/thùng và giá xăng Việt Nam giữ nguyên ở mức 20.800đồng/lít.
Thoạt nhìn thì có thể thấy hợp lý trong cả giai đoạn khi mà giá dầu giảm rồi lại tăng và giá xăng trong nước giữ nguyên. Thế nhưng giai đoạn đầu giá dầu giảm sâu tới 24% mà trong nước chỉ giảm 500đồng/lít (2,3%) thì có nghĩa là người dân và doanh nghiệp đã mất đi lợi ích rất lớn từ đợt giảm giá này.
Giai đoạn 3: từ tháng 10/2011 - 5/2012
Giai đoạn này chứng kiến sự biến động không tương xứng giữa giá xăng trong nước và giá dầu thế giới.
Từ tháng 10/2011 - 3/2012, khi giá dầu thế giới tăng từ 100 lên 110 USD/thùng (tăng 10%) thì giá xăng trong nước tăng tương ứng là từ 20.800 lên 22.900đồng/lít, nghĩa là tăng thêm 2.100đồng/lít (tăng 10,1%), có vẻ hợp lý!.
Nhưng từ tháng 3/2012 - 20/4/2012, trong khi giá dầu thế giới biến động dưới ngưỡng 107 USD/thùng (giảm 3 USD/thùng tức giảm gần 3%) nhưng giá xăng trong nước lại tăng 1000đồng/lít (4,4%). Điều này cho thấy sự bất hợp lý trong diễn biến giá xăng của nước ta.
Và khi giá dầu giảm mạnh xuống mức 98 USD (giảm 10USD/thùng, khoảng 9,3%) thì khi đó giá xăng mới giảm từ 23.800 xuống 23.300đồng/lít (giảm được 500đồng/lít tức 2.1%). Lại thêm một bất hợp lý nữa trong giai đoạn này.
Như vậy, tính trong toàn giai đoạn từ đầu năm 2011 đến tháng 5/2012 giá xăng trong nước tăng 4 lần với tổng mức tăng là 8.000đồng/lít và giảm 2 lần mỗi lần 500đồng/lít, tức là so với đầu năm 2011 giá xăng trong nước tăng 7000đồng/lít(tăng tới 42,7%).
Trung bình cả 3 giai đoạn là 20.900đồng/lít (tăng 27,4%) trong khi giá dầu trung bình cả 3 giai đoạn là 97 USD/thùng (so với 90 USD/thùng tại thời điểm 1/2011) tức là tăng 7 USD/thùng (khoảng gần 8%).
Trong khi nhà điều hành luôn nói rằng giá xăng trong nước sẽ diễn biến theo giá thị trường nhưng có lẽ chỉ đúng khi giá dầu tăng (thậm chí xăng trong nước tăng cao hơn) còn khi giảm thì giá gần như giữ nguyên.
đỗ Văn Cưọng