“Khắc tinh của cường quốc" giúp Philippines thắng kiện

Tháng 6-1986, ông Reichler, 38 tuổi, đại diện pháp lý cho Nicaragua trong vụ kiện Mỹ tài trợ cho lực lượng nổi dậy chống lại chính quyền Sandinista của quốc gia Mỹ Latin nghèo khó này, cùng với cáo buộc Washington cho đặt mìn tại các cảng và lãnh hải của Nicaragua.

Vụ kiện được Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) phân xử. ICJ sau đó đứng về phía Nicaragua, ra phán quyết Mỹ vi phạm một số nguyên tắc, trong đó có nguyên tắc “không sử dụng vũ lực”. Tòa án ra lệnh Mỹ phải trả Nicaragua370,2 triệu USD nhưng bị Washington bác bỏ.

Tuy nhiên, sau khi Nicaragua kiến nghị lên Liên Hiệp Quốc song song với việc tranh thủ sự ủng hộ của một loạt nước khác. Bị mang tiếng "vi phạm luật pháp quốc tế" khiến Mỹ đành nhượng bộ, thông báo “viện trợ kinh tế 500 triệu USD cho Nicaragua”. Đổi lại, tổng thống Nicaragua phải yêu cầu quốc hội bãi bỏ đạo luật yêu cầu Mỹ bồi thường.

Đằng sau phán quyết có lợi cho Nicaragua không thể thiếu bóng dáng của luật sư Reichler. Ông chia sẻ: "Đó là cuộc chiến tranh mà Mỹ tài trợ để chống lại chính phủ Nicaragua thông qua lực lượng nổi dậy. Trên cương vị một người Mỹ, cuộc chiến bất hợp pháp, vô đạo đức và trái với lợi ích của Mỹ cần phải dừng lại".

Luật sư Paul Reichler. Ảnh: RAPPLER

Gần 3 thập kỷ sau, ông Reichler tiếp tục lãnh trọng trách dẫn đầu đội ngũ pháp lý của Philippines chống lại Trung Quốc - một siêu cường đang lên, trên thực tế là đối tác thương mại lớn thứ ba của Manila.

Được mệnh danh là "Khắc tinh của cường quốc", ông Reichler một lần nữa không làm Philippines thất vọng khi thuyết phục được PCA ra phán quyết với nhiều nội dung bất lợi cho Trung Quốc, trong đó nổi bật là hủy bỏ tính pháp lý của “đường lưỡi bò” ở biển Đông.

Là đối tác của Công ty FoleyHoag có thâm niên 70 năm hoạt động tại Mỹ, luật sư Reichler trở nên nổi tiếng vào năm 1984 khi tham gia vụ kiện Nicaragua, chỉ 11 năm sau khi lấy bằng luật tại Trường Luật Harvard.

Kể từ đó, ông Reichler trở thành “người đại diện cho các nước nhỏ chống lại những cường quốc”. Năm 2012, ông cũng giúp Nicaragua và Bangladesh giải quyết thỏa đáng các tranh chấp biên giới riêng biệt.

Khi Philippines khởi kiện Trung Quốc vào đầu năm 2013, báo The Wall Street Journal hỏi Reichler rằng công ty của ông có sợ làm mếch lòng Bắc Kinh hay không, ông trả lời: “Tại tòa án, hoặc tòa trọng tài, một nước nhỏ yếu hơn về mặt quân sự, kinh tế, thương mại... ít nhất cũng có cơ hội cạnh tranh một cách công bằng với các nước lớn và mạnh mẽ hơn”.

“Tôi và các đồng nghiệp ở FoleyHoag phải đối mặt với lựa chọn: đấu tranh cho công lý hoặc tránh làm mếch lòng những người giàu có và thế lực. Nếu không kiện họ, rất có thể đó sẽ là những khách hàng mang lại lợi nhuận rất nhiều cho công ty. Vì chúng tôi trở thành luật sư để chiến đấu cho công lý nên chúng tôi không bao giờ do dự trong việc quyết định”.

Theo trang Rappler, ông Reichler được Manila "chọn mặt gửi vàng" sau khi nước này "tìm kiếm trên toàn thế giới". "Chúng tôi muốn có người giỏi nhất" - một quan chức cấp cao Philippines từng tiết lộ với The Wall Street Journal.

Về vấn đề này, tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng gần đây dẫn nguồn giới ngoại giao Trung Quốc cho hay Bắc Kinh cũng từng có ý định mời một đội ngũ luật sư hàng đầu để đánh bại Philippines tại PCA. Tuy nhiên, ý tưởng này tiêu tan sau khi Bắc Kinh phát hiện các luật sư hàng hải hàng đầu thế giới đã được Manila mời trước.