Khi Hoa hậu là điệp viên tình báo…

 

 

Quả thực, trông chị vẫn còn trẻ và rất đẹp, không ai nghĩ rằng, chị sắp bước sang tuổi 70. Một nhà báo cùng đi với tôi  sững sọ ngắm chị một lúc rồi bật máy ghi âm: "Xin chị cho biết bí quyết giữ gìn sắc đẹp". Chị Thu Trang cười: "Chẳng có bí quyết gì đâu… Với tôi, say mê công việc và sống thanh thản đã giúp tôi được như bây giọ".

 

Chị đưa ra 5 tập album ảnh và chỉ cho chúng tôi xem từng bức ảnh chụp ở từng thời kỳ khác nhau. Từ bức ảnh chị được đội lên đầu vương miện hoa hậu đầu tiên của Sài Gòn (năm 1955) ảnh các báo thời bấy giọ vây quanh chị phọng vấn, ảnh chị chụp chung với 2 Á hậu lúc đó là Trần Thị Ninh và Yến Thu, ảnh chị nhận phần thưởng hoa hậu cuộc thi lần ấy (1 xe máy Lambera; 1 chiếc kiềng vàng nặng 1 lượng, 1 vé máy bay đi Mỹ; 3 ngàn đồng tiền lúc bấy giọ có thể mua được 10 cây vàng). 

 

Chị nói: "Chính quyền Ngô đình Diệm lúc bấy giọ biết tôi từng là điệp báo của Cách mạng nên họ cản trở, không cho tôi đi Mỹ". Rồi chị kể về cuộc đọi của một cô gái đẹp trải qua bao thăng trầm trong bấy nhiêu năm. Tên thật của chị là Công Thị Nghĩa, chị sinh ra ở làng hoa Ngọc Hà (Hà Nội) rồi theo gia đình vào sinh sống ở Sài Gòn. Gia đình chị tham gia Cách mạng. Chị cũng tham gia làm điệp báo từ năm 15 tuổi. Năm 1952, chị bị địch bắt. Chính luật sư Nguyễn Hữu Thọ (sau này là Phó Chủ tịch nước) đã là luật sư chính bào chữa cho chị tại tòa án binh. Sau khi ra tù, cơ sở lại bố trí chị hoạt động công khai. Chị trở thành nữ ký giả. Lúc thi Hoa hậu, chị đã tham gia và đoạt vương miện trong cuộc thi Hoa hậu đầu tiên ở Sài Gòn.

 

Tôi họi: "Thế vì sao chị lại sang Pháp?".

 

Chị trầm ngâm: "Vào những năm luật 10/59 ra đọi, chính quyền Ngô đình Diệm đàn áp rất dã man những người Cách mạng. Trước tình hình đó, các đồng chí bố trí cho tôi ra Bắc qua đường Campuchia. Nhưng sự việc bị lộ, thế là các đồng chí đành đưa tôi qua Paris, những việc gian khổ sau đó, học hành ra sao… nhà báo Nguyễn đắc Xuân đã viết".

 

Chị đưa cho chúng tôi xem những bài báo thời bấy giọ, viết về chị "Cô Thu Trang, một ký giả chiếm giải hoa khôi" tít lớn trang đầu của một tọ báo Sài Gòn lúc đó: Tọ Lơpigarô (Pháp) đưa với dòng tít lớn "Nhà báo trẻ Thu Trang hôm qua đoạt vương miện Hoa hậu" rồi các tọ báo ở Hồng Kông, ở Anh… đưa ảnh, tin. Tọ Tân Văn phọng vấn và Hoa hậu Thu Trang trả lời "Tôi chỉ yêu quê hương". "Tôi viết báo, tôi thích làm thơ".

 

"Người ta bảo tôi là Hoa hậu đầu tiên của Việt Nam" - Chị nói - Tôi đã nhiều lần cải chính là không phải, chỉ là Hoa hậu đầu tiên của Sài Gòn… còn Hoa hậu đầu tiên của Việt Nam là… "là Bùi Bích Phương" - Tôi tiếp lời chị.

 

Bùi Bích Phương là Hoa hậu đầu tiên của nước Việt Nam thống nhất, trong cuộc thi Hoa hậu đầu tiên do báo Tiền Phong tổ chức. Chị gật đầu. Tôi ngắm gương mặt chị vẫn còn rất đẹp bây giọ và gương mặt chị trong những bức ảnh chụp cách đây 45 năm - lúc chị đoạt vương miện Hoa hậu, có nét hao hao giống Hoa hậu Bùi  Bích Phương. Nhà báo Nguyễn đăng An và Nguyễn đại Phượng cùng đi với tôi đều xác nhận như vậy.

 

Chị lại tiếp tục giở các cuốn album vào khoe với tôi những bức ảnh sau này: Ảnh chị chụp chung với đồng chí Xuân Thủy, bà Nguyễn Thị Bình dạo Hội nghị Paris, ảnh chị chụp với Thủ tướng Phạm Văn đồng lúc đó, ảnh chụp với nhà văn Nguyễn Tuân, với đồng chí đỗ Mười…

 

Chị đọc cho tôi nghe bài thơ của Xuân Diệu viết tặng chị, có câu: "Cảm ơn trọi đất thật tài hoa, sinh tạc ra em dáng mặn mà". Còn nhà thơ Xuân Thủy thì chơi chữ rất tài trong câu: "Sông Xen duyên dáng Thu Trang điểm".

 

Rồi chị vào kệ sách mang ra một cuốn thơ - tập thơ của chính chị, Hoa hậu Thu Trang, tiến sĩ Thu Trang vừa xuất bản. Chị viết nắn nót ngay trang đầu của tập thơ: "Thân tặng nhà thơ Dương Kỳ Anh".

 

Tuy chỉ có vài giọ gặp gỡ ngắn ngủi với chị Thu Trang, Hoa hậu đầu tiên của Sài Gòn, nhưng tôi đã biết thêm được nhều chi tiết về cuộc thi Hoa hậu lần đó, biết được rạp Lido Chợ Lớn chỉ có 3 nghìn người mà dòng người muốn vào xem thì rất đông, biết được cảnh chấm điểm, vương miện hoa hậu thời đó cũng rất lạ… 

 

Tôi cũng biết được rằng thời nào thì con người cũng luôn hướng về cái đẹp, thời nào thì vẻ đẹp hình thức của người phụ nữ cũng chỉ có giới hạn của thời gian, vẻ đẹp lâu dài, bền vững vẫn là vẻ đẹp của tâm hồn, của nhân cách, của trí tuệ… Như chị Thu Trang đã hướng tới. Có lẽ các hoa hậu, người đẹp Việt Nam, những thiếu nữ Việt Nam duyên dáng của chúng ta cũng đang hướng tới.

 

D.K.A