Phân tích những khía cạnh pháp lý quanh vụ bầu Kiên

Một trong những thông tin mà có lẽ cho đến khi ông Nguyễn đức Kiên bị khởi tố, bắt tạm giam, thì nhiều người mới biết rằng, ông này không còn "liên quan" gì đến ngân hàng ACB, trừ việc chỉ còn là một cổ đông. Nhận định của ông đề này như thế nào?

Việc cơ quan điều tra khởi tố ông Nguyễn đức Kiên theo Điều 159, tội Kinh doanh trái phép, đến nay chưa có kết luận điều tra, chúng ta chưa nói được điều gì cả. Tuy nhiên, dù thế nào thì theo tôi người dân hãy bình tĩnh. Bên cạnh vốn góp của bầu Kiên còn có các cổ đông khác trong NH. Hơn nữa, còn có hệ thống các NH, bảo hiểm tiền gửi, Hiệp hội NH Việt Nam, các NH trong cơ chế thị trường thì phải "lá lành đùm lá rách", không thể mạnh ai nấy sống. Người dân yên tâm, không việc gì nóng vội rút tiền gửi từ NH này sang NH khác, tạo nên điều không hay cho chính người gửi tiền không hay hoặc đầu tư sẽ tạo ra sự rủi ro khác không hay cho chính người gửi tiền.

Sai phạm của bầu Kiên sẽ được điều tra, kết luận sớm.

Ngoài việc nguyên là phó chủ tịch HđQT Ngân hàng ACB, ông Nguyễn đức Kiên còn được biết đến nguyên là phó chủ tịch Hội đồng sáng lập Ngân hàng ACB. Tuy nhiên, trong quy định của pháp luật, không thừa nhận tính pháp lý của Hội đồng sáng lập trong quản lý, điều hành một ngân hàng. Ông đánh giá như thế nào về vấn đề này?

Tôi chưa biết rõ hội đồng sáng lập họ bầu như thế nào trong NHTMCP Á Châu (ACB). Song theo quy định về tổ chức của một NHTMCP thì nó cũng giống các DN cổ phần khác theo Luật Doanh nghiệp. đó là  đại hội cổ đông, cơ quan tối cao của DN đó, HđQT, Ban điều hành, Ban kiểm soát... Còn khi vốn góp vào NH, cũng giống như các DN khác, có các sáng lập viên. Sáng lập viên có quyền lợi và nghĩa vụ của họ. Họ được hưởng tùy theo tọ· lệ góp vốn bao nhiêu và ngược  lại họ có nghĩa vụ sau bao nhiêu năm mới được chuyển nhượng vốn góp đó. Quy định pháp luật có vậy thôi, còn việc NH Á Châu đưa ra Hội đồng sáng lập, bầu lên chủ tịch, phó chủ tịch và cho họ một quyền uy thì đó là trái với pháp luật.

Luật sư Trần đình Triển.

Phạm vi của điều 159 Bộ luật Hình sự là khá rộng. Theo ông, những hành vi kinh doanh trái phép nào được quy định trong điều 159 có thể liên quan đến hoạt động của ngành ngân hàng?

ọž đây, hoạt động kinh doanh trái phép nằm trong Điều 159 của Bộ Luật Hình sự thì phạm vi điều chỉnh rất rộng, ở với góc độ nhà luật thì tôi cho rằng điều luật này mức hình phạt, định khung hình phạt quá thấp. Nó không có yếu tố răn đe và giáo dục chung, dẫn đến hậu quả trong hoạt động kinh tế - kinh doanh trái phép diễn ra rất nhiều. Trong Điều 159 nói rất rõ, người nào kinh doanh không có đăng ký kinh doanh thì vi phạm. Khái niệm đăng ký kinh doanh ở đây phải theo luật Doanh nghiệp. Một là, anh muốn kinh doanh anh phải thành lập DN, trong lĩnh vực đầu tư phải có giấy phép đầu tư. đối với những người kinh doanh nhọ phải có giấy phép kinh doanh do UBND quận, huyện cấp. đối với mô hình HTX thì UBND quận, huyện cấp. Và khi có đăng ký kinh doanh rồi thì lĩnh vực nào đặt ra trong giấy phép mà anh kinh doanh ngoài, hoặc vượt quá giấy phép cho phép thì cũng là kinh doanh trái phép. Mặt khác, về mặt quản lý Nhà nước, về lĩnh vực kinh doanh cũng quy định rõ kinh doanh có điều kiện theo quy định của Chính phủ như lĩnh vực ngân hàng, bảo hiểm, bưu chính viễn thông... mà không có giấy phép cho phép, hoặc vượt quá giấy phép cho phép thì cũng là kinh doanh trái phép. Theo quy định của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật, thì lĩnh vực chuyên biệt nào được pháp luật điều chỉnh thì phải tuân thủ, ví như lĩnh vực ngân hàng có Luật các tổ chức tín dụng điều chỉnh. Trong hoạt động,  những gì được quy định chung thì phải thực hiện. Còn những điều gì được điều chỉnh chuyên biệt trong lĩnh vực NH thì phải tuân thủ theo hoạt động của các lĩnh vực tín dụng. Nếu bầu Kiên, hay bất cứ ai vi phạm, đều phải xử lý theo quy định của pháp luật. đồng thời, trong hoạt động NH được quy định trong Bộ luật hình sự chuyên biệt bởi 2 điều riêng nữa là  Điều 178 và Điều179... Trong quá trình điều tra, nếu CQđT phát hiện những hành vi khác, cơ quan điều tra có quyền khởi tố bổ sung với tội danh vi phạm khác hoặc chuyển tội danh cho phù hợp với hành vi vi phạm của bị can.

Xin cảm ơn ông ! 

Trung đông Phương (thực hiện)