Phòng trừ bệnh cho cây trồng khi chuyển mùa

 
Thực tế, qua nhiều năm, tại những vùng trồng tiêu trên địa bàn tỉnh luôn phải đối mặt với tình trạng dịch bệnh khiến nhiều vưọn tiêu đang xanh tốt lại chuyển sang héo rũ và chết hàng loạt. Trong đó, ước tính có đến 60-70% nhà vưọn có diện tích hồ tiêu chết vào thời điểm chuyển mùa. Ông Nguyễn Thế Vinh, ở thôn 2, xã Nâm N’Jang (đắk Song) cho biết: "Gia đình tôi có 5 sào tiêu đã cho thu hoạch, nhưng những năm trước đây, cứ đến thời điểm cuối mùa mưa là tôi mất ngủ vì lo vưọn tiêu bị nhiễm bệnh chết. Nhưng nhọ sự hướng dẫn của cán bộ kỹ thuật nên trong suốt mùa mưa tôi đã bón phân một cách cân đối, hợp lý và định kỳ phòng trừ nấm bệnh cho vưọn tiêu nên tránh được dịch bệnh phát sinh khi chuyển mùa". Theo ông Vinh, để đảm bảo vưọn tiêu không bị suy do thiếu nước đầu vụ làm phát sinh bệnh tuyến trùng, héo rũ thì trước khi dứt mưa khoảng 8-10 ngày bà con nên bơm nước tưới đẫm để giữ ẩm độ cho vưọn tiêu tiếp tục phát triển. Còn đối với những hộ trồng cà phê thì giai đoạn chuyển mùa cũng là lúc bước vào thu hoạch cà phê đại trà, nên việc phòng trừ bệnh phát sinh là điều rất khó. Trong thời điểm này, vưọn cà phê bị mất sức do quá trình nuôi quả nên dễ bị các loại nấm bệnh tấn công gây hại. Do vậy, sau khi thu hoạch xong, bà con nên khẩn trương thực hiện việc tỉa cành tạo độ thông thoáng cho vưọn cây và tiến hành phun thuốc đặc trị, bổ sung dinh dưỡng bằng các loại phân bón mùa khô, các chế phẩm sinh học bón qua lá… để cây có đủ dưỡng chất bước vào thời kỳ ra hoa tiếp theo.

Nông dân xã Thuận Hạnh (đắk Song) chăm sóc cây tiêu. Ảnh: Ngọc Tâm

 để giúp nông dân phòng trừ dịch bệnh khi thời tiết chuyển mùa hiệu quả, Chi cục Bảo vệ thực vật (BVTV) tỉnh đã yêu cầu các Trạm BVTV huyện, thị xã cần tăng cưọng điều tra, theo dõi chặt chẽ, nhất là tình hình sâu, bệnh hại trên các loại cây trồng chính. Trong giai đoạn thời tiết có nhiều biến đổi, ngày nắng nóng, sáng sớm có sương mù và thời tiết khô hanh chính là điều kiện thuận lợi cho nấm bệnh trên cây trồng phát triển gây hại. đối với các bệnh trên cây tiêu, trong thời kỳ này, cây đang nuôi quả nên khi bị tuyến trùng Meloidogyne SP hại rễ tấn công vưọn cây dễ bị nhiễm bệnh vàng lá chết nhanh, chết chậm, thối rễ… Do đó, cùng với các biện pháp kỹ thuật canh tác, quản lý vưọn cây, chọn giống, bà con có thể sử dụng các loại thuốc BVTV như Aliette 80WP, Rhidomyl 72 MZ,Agri-Fos-400 (Phosphonate) phun trừ nấm định kỳ trên tán, gốc trước và sau khi dứt mưa để phòng trừ nấm, với nồng độ theo khuyến cáo. Còn đối với các loại bệnh như thán thư, rệp sáp, rệp vẩy, bọ xít muỗi, bọ trĩ trên cây cà phê và cây điều thì bà con nên dùng các loại thuốc như Carban 50SC, Tilt Super 300EC, Tungvil 10SC, Antracol 70WP Phun 10-15 ngày/lần, phun 2 lần liên tiếp. Còn đối với bệnh phấn trắng, nấm hồng, rụng lá (Corynespora casiicola) tại các vưọn cây cao su,  Chi cục BVTV tỉnh khuyến cáo nông dân cần theo dõi diễn biến bệnh và khi phát hiện cây chớm bị bệnh, cần cạo bọ phần vọ bị hại và sử dụng thuốc theo hướng dẫn để quét vào lớp vọ bị tổn thương. Khi cây bị bệnh nặng, cần cắt cành bị chết và gọt bọ hết phần bệnh đem đi tiêu hủy, sử dụng các thuốc Saizole 5SC hoặc Vanicide 5SL quét thuốc vào vết thương. Bên cạnh đó, trong giai đoạn này, sâu bệnh còn có nguy cơ phát sinh cao trên những diện tích đậu đỗ, rau màu vụ thu đông nên BVTV tỉnh yêu cầu các trạm BVTV cần lưu ý kết hợp với các ban, ngành địa phương tích cực kiểm tra, giám sát hướng dẫn nông dân cách phòng trừ bệnh đạt hiệu quả cao.
 
để hạn chế những thiệt hại do sâu bệnh hại trong thời điểm giao mùa, ngoài việc sử dụng thuốc BVTV khi bệnh đã xuất hiện, nông dân cần sử dụng phương pháp phòng trừ tổng hợp như thưọng xuyên thăm vưọn để kịp thời phát hiện sâu bệnh sớm, vệ sinh vưọn, kết hợp thuốc hóa học và sinh học để kiểm soát nấm bệnh đối với các loại cây dễ mẫn cảm với thời tiết như cây hồ tiêu, rau màu... Hiện nay, hiện tượng nhiễm bệnh do chuyển mùa chưa đến mức nghiêm trọng và vẫn còn trong vòng kiểm soát. Nhưng để đối phó một cách chủ động, các trạm BVTV vẫn sẽ tiếp tục theo dõi, hướng dẫn nông dân phương pháp phòng trị để khi có dấu hiệu dịch bệnh phát sinh thì có biện pháp dập dịch kịp thời.