Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội Nhân dân (QĐND) Việt Nam Võ Văn Tuấn - người vừa được thăng quân hàm Thượng tướng, trò chuyện với PV Tiền Phong nhân kỷ niệm 71 năm Ngày thành lập QĐND Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2015).
Yếu tố quyết định vẫn là con người
Trong bối cảnh trên biển, đất liền, hay cả trên không có những biến động thì những thách thức lớn nhất của Quốc phòng Việt Nam trong thời kỳ mới là gì, thưa Thượng tướng?
Tình hình trên thế giới và cả trong khu vực đều có những biến động, tiềm ẩn những đe dọa. Tình hình ở Việt Nam cơ bản ổn định, nhưng vẫn bị tác động, tiềm ẩn bất ổn ở biên giới, nội địa, trên biển và trên không do tác động tình hình thế giới và khu vực. Do vậy nền quốc phòng của chúng ta phải đảm bảo là điều kiện, cơ sở để giữ được ổn định hòa bình trong nước và khu vực, có mối liên kết hợp tác giữa các nước láng giềng trong cộng đồng ASEAN.
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế toàn diện, kéo theo nhiều cơ hội và cả những thách thức đan xen. Vậy đường lối đối ngoại quốc phòng của chúng ta trong bối cảnh hiện nay là gì thưa Thượng tướng?
Đường lối đối ngoại quốc phòng của chúng ta là luôn đa phương, đa dạng các mối quan hệ và muốn làm bạn với tất cả các nước. Chính sách đối ngoại quốc phòng của chúng ta là cùng với đối ngoại của Nhà nước, tạo ra sự ổn định cao nhất có thể cho đất nước, cho khu vực để phát triển kinh tế xã hội, cố gắng tối đa không để xảy ra xung đột vũ trang, không để xảy ra chiến tranh, không tạo ra những nguy cơ, làm giảm nguy cơ về xung đột. Đó là sự nhất quán của đối ngoại quốc phòng để đạt được môi trường tốt nhất để nhân dân xây dựng và phát triển đất nước.
Đối với các chiến sĩ làm nhiệm vụ ở những vị trí nhạy cảm, dễ xảy ra “nóng mặt” như khu vực bảo vệ vùng biển, vùng trời, biên giới đất liền phải xác định: Với nhiệm vụ, với Tổ quốc, với đất nước là một trái tim nóng và một cái đầu lạnh.
Khi nói đến sức mạnh quốc phòng thì không thể không nói đến sức mạnh về vũ khí khí tài. Thượng tướng có thể cho biết, chủ trương hiện đại hoá quốc phòng của chúng ta đang được thực hiện ra sao?
Sức mạnh quốc phòng phòng thủ của mỗi quốc gia phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Trong điều kiện hiện nay khi khoa học công nghệ phát triển, vũ khí khí tài là một trong những nhân tố hết sức quan trọng về công năng, sức hủy diệt… Vũ khí khí tài càng mạnh càng trở thành điều kiện đảm bảo cho quốc phòng. Khi đó đối tượng “nhòm” vào chúng ta sẽ ngại, mặt khác khi có tình huống xảy ra, chúng ta có đủ điều kiện để xử lý.
Song yếu tố quyết định vẫn là con người. Vũ khí khí tài hiện đại nhưng nếu người sử dụng không khai thác hết sẽ không phát huy hết được tính năng hiện đại và không thực sự hiệu quả, trở thành thứ vũ khí bình thường.
Muốn hiện đại hóa quốc phòng đầu tiên là hiện đại hóa con người và cách thức tham gia. Nhiệm kỳ vừa qua chúng ta đã ưu tiên hiện đại hóa cho năm lực lượng: Quân chủng hải quân; Phòng không không quân; Trinh sát kỹ thuật; Tác chiến điện tử và Thông tin liên lạc. Nhiệm kỳ này chúng ta tiếp tục ưu tiên năm lực lượng ấy và chú trọng ưu tiên hiện đại hóa lực lượng lục quân. Bởi vì khi giải quyết chiến trường thì cuối cùng vẫn là trên đất liền. Quân đội chúng ta không đi viễn chinh, không đi xâm lược. Chúng ta chỉ bảo vệ Tổ quốc nên giải quyết cuối cùng phải là trên đất liền. Do vậy lực lượng lục quân cần phải được hiện đại hóa.
Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội Nhân dân Việt Nam Võ Văn Tuấn.“Mấy chục năm trước, tôi cũng chỉ là một chiến sĩ binh nhì”
Với chúng ta, bảo vệ Tổ quốc không chỉ dựa vào quân đội hay dựa vào vũ khí mà còn phải dựa vào ý chí toàn dân tộc, sẵn sàng bảo vệ Tổ quốc. Theo Thượng tướng, chúng ta phải làm gì để phát huy truyền thống, khơi dậy sức mạnh toàn dân tộc?
Điều này đã trở thành truyền thống của đất nước. Chiến tranh của chúng ta thực hiện là chiến tranh chính nghĩa, tức là đấu tranh để bảo vệ Tổ quốc và giải phóng đất nước. Chúng ta có một đặc thù rất đặc biệt so với nhiều nước khác là tiến hành chiến tranh toàn dân, trong đó quân đội là lực lượng nòng cốt. Còn nhân dân, khi có xâm lược, toàn dân lại đoàn kết một lòng, trở thành một truyền thống hết sức quý báu từ ngàn xưa.
Trách nhiệm của chúng ta là luôn ôn lại lịch sử để thấy được truyền thống cha ông và để thấy được người đang làm nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc ra sao. Từ đó giúp chúng ta xây dựng, tích lũy qua từng thế hệ giống như truyền lại cái gien về lòng yêu nước, đảm bảo sức mạnh toàn dân tộc được củng cố giữ gìn, để khi cần tạo thành một sức mạnh cụ thể.
Theo Thượng tướng, điều gì là phẩm chất cao quý và cần thiết nhất đối với người chiến sĩ hiện nay?
Trong chiến tranh toàn quân và toàn dân đánh giặc, cái sống và cái chết cận kề người ta lại thấy bình thường. Nhưng khi hòa bình, đất nước phát triển thì có những mảng riêng mà người lính phải làm việc trong điều kiện khác. So với những người cùng trang lứa, có khi họ làm ăn kinh tế, có thu nhập và cuộc sống đầy đủ, sung túc hơn nên dễ bị đem ra so sánh. Cho nên phẩm chất cao quý của người chiến sĩ hiện nay vẫn là lòng yêu nước, lòng tự trọng, là trách nhiệm đối với đất nước để thực hiện nghĩa vụ của một công dân: Có thể là một người lính nghĩa vụ quân sự, hay người lính chuyên nghiệp trong cả cuộc đời nhưng tất cả đều phải có phẩm chất cao quý đó.
Trong thời bình nhưng nhiều chiến sĩ không ngừng rèn luyện, không ngại đi đến những nơi tận cùng, khó khăn nhất trên đất liền, ngoài đảo xa, sẵn sàng chiến đấu bảo vệ Tổ quốc. Thượng tướng nhắn gửi gì với các chiến sĩ trong dịp này?
Chúng ta đang kỷ niệm 71 năm thành lập QĐND Việt Nam và 26 năm Ngày Hội Quốc phòng toàn dân. Truyền thống tích lũy đúc rút trong 71 năm lại gắn với toàn dân thì chắc chắn sẽ là một lực lượng nòng cốt tin cậy để đảm bảo giữ vững ổn định cho đất nước phát triển.
Ở cương vị Thượng tướng, Phó Tổng Tham mưu trưởng hiện nay, với các chiến sĩ, tôi chỉ muốn nói rằng, cách đây mấy chục năm, Thượng tướng Võ Văn Tuấn cũng là một chiến sĩ binh nhì như bây giờ và cũng như các bạn trẻ đang thực hiện nghĩa vụ hiện nay. Cùng sống trong xúc cảm đó ở mấy chục năm trước tôi rất hiểu và tôi tin các chiến sĩ trẻ sau này sẽ phát triển lên. Tôi cũng mong muốn các chiến sĩ luôn hoàn thành tốt bổn phận chức trách của mình, vì đất nước cũng là vì gia đình, tiếp tục có những cống hiến, đóng góp cho sự phát triển chung của đất nước.
Cảm ơn Thượng tướng!
