Trung Quốc âm thầm xây đập khổng lồ trên sông Mêkông

Hành động này đang bị giới nghiên cứu chỉ trích, bởi đây là nguy cơ mới đe dọa hệ sinh thái của dòng sông chung chảy qua 6 quốc gia trong khu vực, trong đó có Việt Nam.

Sự kiện đập Nọa Trác độ đi vào hoạt động không được TQ quảng bá ồn ào, cho dù đây là công trình thủy điện lớn nhất được xây dựng tại Vân Nam, trên vùng thượng nguồn sông Mêkông - đoạn chảy qua TQ. Theo báo chí TQ, ngày 6.9 vừa qua, Tập đoàn Hoa Năng đã cho vận hành tổ máy phát điện đầu tiên có công suất 650MW. đây là tổ máy thứ nhất trong số 9 máy phát dự trù lắp đặt tại đập thủy điện này khi hoàn tất vào năm 2014. Theo kế hoạch, khi chạy đủ công suất, con đập này sẽ sản xuất khoảng 24.000GW mỗi năm, một lượng điện tương đương với mức tiêu thụ của toàn bộ thành phố New York (Mỹ) trong bảy tháng.

Tuy nhiên, vấn đề là con đập khổng lồ này có nguy cơ gây hại nhiều hơn cho các nước nằm ở hạ nguồn dòng sông, từ Myanmar đến Thái Lan, Campuchia và đặc biệt là Việt Nam, làm trầm trọng thêm các tác hại của các con đập khác mà TQ đã xây trên thượng nguồn như Mạn Loan, đại Triều Sơn, Cảnh Hồng, Tiểu Loan.

Nghiên cứu của Trung tâm Stimson - một trung tâm tham vấn tại Mỹ - đã xác định rằng, 4 đập thủy điện phía bên trên Nọa Trác độ mà TQ đã đưa vào sử dụng "đã làm thay đổi thủy lưu của dòng sông và cản đường lưu thông của phù sa màu mỡ, rất cần thiết cho việc duy trì năng suất đất, nuôi dưỡng thủy sản và ngăn biển xâm lấn tại vùng đồng bằng sông Cửu Long" của Việt Nam.

Phản ứng trước việc TQ cho khởi động đập thủy điện Nọa Trác độ, hôm 24.9, ông Milton Osborne - chuyên gia về đông Nam Á tại Viện Lowy, một trung tâm nghiên cứu chính sách quốc tế tại Australia - đã lên tiếng báo động: "Dù ít được báo chí phương Tây chú ý vì ở nơi xa xôi, các con đập do TQ xây dựng trên dòng Mêkông sẽ tác động mạnh tới dòng sông dài và quan trọng nhất đông Nam Á, một con sông thiết yếu trong việc nuôi sống 60 triệu người dân vùng hạ nguồn Mêkông".