Trung Quốc lên án Mỹ "phản bội" khi ủng hộ Nhật

Ngày 20.1, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Tần Cương cho biết, nước này hết sức bất bình và kiên quyết phản đối bình luận của Mỹ về quần đảo Điếu Ngư/Senkaku. “Chúng tôi hối thúc phía Mỹ có thái độ trách nhiệm liên quan đến vấn đề quần đảo Điếu Ngư” - ông Tần Cương nói.
 
Trước đó, Tân Hoa xã bình luận rằng Mỹ đã "không khôn ngoan hỗ trợ từ phía sau cho Nhật Bản đối với những đảo tranh chấp với Trung Quốc. Lập trường không cân bằng đã phản bội chính ý định trung lập của Mỹ trong vấn đề này". Tân Hoa xã còn nói thêm rằng, đề xuất của Mỹ về việc thắt chặt liên minh quân sự với Nhật sẽ chỉ khuyến khích xu hướng thiên lệch nghiêm trọng về phía Tokyo.

Trước đó, Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton- hôm 18.1, đã có lời cảnh báo kín đáo đến Bắc Kinh rằng nước này đừng thách thức quyền kiểm soát của Nhật Bản đối với Senkaku. Bà Clinton đã đưa ra bình luận này trong cuộc gặp với người đồng nhiệm Nhật Fumio Kishida- quan chức cấp cao đầu tiên của Nhật đến Mỹ sau khi chính phủ của Thủ tướng Shinzo Abe lên cầm quyền hồi tháng trước.

Bà Clinton khẳng định rằng quần đảo này hiện đang do Nhật kiểm soát, do đó sẽ được Mỹ bảo vệ trong khuôn khổ Hiệp ước An ninh Mỹ - Nhật. “Chúng tôi chống lại bất kỳ hành động đơn phương nào muốn tìm cách phá hoại quyền kiểm soát của Nhật đối với quần đảo này” - bà Clinton phát biểu.

Mặc dù không đề cập thẳng thừng Trung Quốc trong phát ngôn này, Ngoại trưởng Mỹ cũng nói bà muốn thấy Trung Quốc và Nhật Bản giải quyết vấn đề này một cách hòa bình thông qua đối thoại. “Chúng tôi không muốn thấy bất cứ hành động nào do bất cứ bên nào có thể làm gia tăng căng thẳng hoặc đưa đến việc tính toán sai có thể làm tổn hại cho hòa bình, an ninh và tăng trưởng kinh tế trong khu vực” - bà Clinton nói.

Mỹ luôn nhấn mạnh rằng họ ''trung lập'' về việc cuối cùng quần đảo tranh chấp này sẽ thuộc về ai, nhưng cũng lưu ý rằng trên thực tế Nhật đang thực hiện quyền kiểm soát tại đây.

Trong thời gian gần đây, các tàu hải giám và máy bay tuần tra của Trung Quốc ngày càng tăng tần suất xuất hiện tại khu vực quần đảo này. “Tần suất và quy mô của những hành động khiêu khích của họ đã gia tăng triệt để”- Phát ngôn viên Masasru Sato của Bộ Ngoại giao Nhật nói với các phóng viên ở Washington. “Phía Trung Quốc đang muốn thay đổi trật tự hiện có bằng cách cưỡng ép và hăm dọa” - ông Masasru Sato phát biểu.

Về phần mình, Ngoại trưởng Kishida nói, ông hoan nghênh lập trường của Mỹ và nhận xét rằng lời bình luận của bà Clinton sẽ ''chống lại bất kỳ hành động đơn phương nào có thể xâm phạm quyền kiểm soát của Nhật Bản đối với quần đảo Senkaku''.

Tuy nhiên, ông cũng nói rằng mặc dù Nhật sẽ ''không nhượng bộ và luôn giữ vững lập trường cơ bản rằng quần đảo Senkaku là lãnh thổ Nhật Bản'' thì nước ông vẫn ''đáp trả một cách bình tĩnh để không khiêu khích Trung Quốc''.

Giới chức và giới học giả rộng rãi ở Mỹ hoan nghênh Đảng Dân chủ Tự do trở lại nắm quyền ở Nhật Bản. Họ tin rằng, lập trường cứng rắn của Thủ tướng Abe và cam kết của ông tăng cường chi tiêu quân sự sẽ có tác dụng kiềm chế những bước đi mang tính đối đầu của Trung Quốc.