Theo TS. Lương Phương, Tiến sĩ Chiến lược học, Giáo sư Khoa nghiên cứu giáo dục chiến lược, Đại học quốc phòng Trung Quốc, vụ kiện của Philippines về "đường chín đoạn" với Trung Quốc ra Tòa Trọng tài Thường trực PCA The Hague là khởi đầu cho một cuộc đối đầu mới trên Biển Đông.
Cho đến nay, Bắc Kinh đã áp dụng nguyên tắc "4 không" đối với vụ kiện này: Không chấp nhận, không tham gia, không thừa nhận, không chấp hành.
Tuy nhiên, bà Lương khẳng định đây là vấn đề mà nước này "không thể né tránh".
![]() |
Tiến sĩ chiến lược học của Trung Quốc ủng hộ "phản công toàn diện" của Bắc Kinh trên Biển Đông. Ảnh: Tàu cảnh sát biển Trung Quốc phun vòi rồng vào tàu Việt Nam tại gần nơi đặt giàn khoan trái phép năm 2014. |
Nữ TS. này kêu gọi Chính phủ Trung Quốc "tích cực và chủ động", "phản công toàn diện" nhằm vào Mỹ và đồng minh cùng các đối tác trên biển Đông, nhằm đạt được các mục tiêu chiến lược.
Trong đó, Lương Phương tuyên bố Bắc Kinh có thể công bố "kế hoạch tuần tra biển Đông" của riêng mình như một động thái đối trọng với hoạt động tuần tra tự do hàng hải (FONOP) mà quân đội Mỹ đang tiến hành.
Theo bà Lương, Trung Quốc cần khôn khéo để tránh xảy ra xung đột với tàu chiến và máy bay Mỹ, nhưng hoàn toàn có thể nhằm vào "các hành động thách thức" của Philippines.
"Nếu PCA ra phán quyết bất lợi với Trung Quốc về vụ kiện biển Đông, chúng ta có thể phản ứng theo kiểu 'ăn miếng trả miếng'.
Thứ nhất, tăng cường củng cố chức năng hỗ trợ của các đảo đá chiến lược, nhanh chóng hình thành sự kiểm soát thực tế (ở biển Đông) và tạo ra áp lực lớn đối với Mỹ, Philippines...
Mặt khác, Trung Quốc có thể không ngần ngại tiến hành xây dựng cơ sở hạ tầng ở đảo đá liên quan (chỉ bãi cạn Scarborough), nhằm trừng phạt các hành vi xâm phạm của Philippines và đập tan ý đồ của họ," bà Lương Phương viết trong bài bình luận trên Thời báo Hoàn Cầu.
Tiến sĩ người Trung Quốc cho rằng, Bắc Kinh cần tranh thủ "cơ hội mà Mỹ, Philippines cho" để hợp thức hóa việc gia tăng hoạt động bố trí quân sự (phi pháp) ở biển Đông, tăng tần suất tuần tra, tập trận và hiện diện tại khu vực này.
Tờ Tin thức tham khảo (Trung Quốc) cho hay, các nhà ngoại giao Trung Quốc đã mở chiến dịch "công kích" trên truyền thông và dư luận nhằm vào phương Tây, trong bối cảnh PCA sắp ra phán quyết.
Theo tờ này, các quan chức Mỹ bày tỏ lo ngại rằng phán quyết của PCA có thể khiến Trung Quốc "kích động" và phản ứng bằng việc tuyên bố lập Vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) tại biển Đông.
Trong một diễn biến liên quan tới tình hình Biển Đông, mới đây, một nhóm chuyên gia Đài Loan đã bất ngờ đệ đơn lên tòa án quốc tế, cung cấp các chứng cứ bằng văn bản và tuyên bố rằng một phần một khu vực biển tranh chấp của Philippines và Trung Quốc, thuộc vùng đặc quyền kinh tế của Đài Bắc - Trung Hoa.
Động thái này có thể trì hoãn phán quyết của thẩm phán trong vòng hai tháng và khiến tình hình tranh chấp ngày càng trở nên phức tạp.
Tháng trước, các thẩm phán của Tòa án Trọng tài Thường trực ở The Hgue đã công nhận chứng cứ bằng văn bản của Hiệp hội Luật Quốc tế Đài Loan và thu thập thêm thông tin từ Philippines và Trung Quốc.
Các thẩm phán của Tòa trọng tàu Thường trực công nhận các văn bản trên dù Đài Loan không phải là một thành viên của Liên Hiệp Quốc, và cũng không tham gia ký kết Công ước về Luật Biển (UNCLOS).
Ian Storey, một chuyên gia về biển Đông tại Viện ISEAS Yusof Ishak của Singapore, bất ngờ trước quyết định của thẩm phán xem xét lại lập luận của phía nhóm người Đài Loan.
"Điều này cho thấy rằng các thẩm phán đang nỗ lực để đảm bảo sự công bằng. Tòa án đã rất cố gắng xem xét sự việc từ quan điểm của tất cả bên liên quan, ngay cả với nước từ chối tham gia như Trung Quốc, hay một vùng lãnh thổ không phải là thành viên của Liên Hiệp Quốc như Đài Loan" - ông cho biết.
Kim Hoa (Tổng hợp)
Nguồn tin: baodatviet