Đại biểu Hà Minh Huệ (Bình Thuận) tuy đã được Bộ trưởng Bộ GDĐT trả lời bằng văn bản, nhưng ông vẫn chất vấn rằng: Bộ trưởng không kiểm soát được tình hình khi đưa ra con số 34.000 tỉ đồng cho đề án đổi mới chương trình SGK. Nếu trong đề án không trình bày kinh phí thực hiện thì đó không chỉ là một sai sót, mà còn là một đề án chưa chuẩn xác nhưng đã trình ra UBTVQH?”. 

Bộ trưởng Luận thừa nhận “lỗi kỹ thuật” về số tiền “khổng lồ” được trình ra với UBTVQH: “Tôi khẳng định đề án không hề đề cập đến số tiền này. Do đi vắng, tôi giao cho một thứ trưởng đi họp, nhưng mong QH thông cảm cho, anh dự một cuộc họp trang nghiêm như vậy đã bị “khớp” nên đã vô tình nêu ra số tiền không có trong đề án”. 

Tuy nhiên, dư luận đặt câu hỏi vị thứ trưởng đã lấy ở đâu số tiền khủng thế để báo cáo, thậm chí số tiền chi tiết đến từng phần mục?

72.000 cử nhân thất nghiệp: Thừa nhận yếu kém

Quan ngại về các trường đại học chủ yếu đào tạo các ngành nghề khoa học xã hội mà không tập trung vào đào tạo ngành nghề khoa học kỹ thuật, gây “méo mó” cung cầu thị trường lao động, đại biểu Thân Đức Nam (Đà Nẵng) đề nghị Bộ trưởng Phạm Vũ Luận giải thích về con số 72.000 cử nhân thất nghiệp. 

Bộ trưởng Luận thừa nhận: “Bộ GDĐT có trách nhiệm chính trong các yếu kém này! Có một khoảng thời gian dài, mô hình phát triển giáo dục ĐH chỉ chú trọng số lượng mà xem nhẹ chất lượng, quy trình mở trường, cấp phép thành lập ĐH chưa chú trọng đến nhu cầu thực tế của xã hội”.

Theo ông Luận, ngành giáo dục đã có nhiều giải pháp để cải thiện tình hình trên, như “siết” những ngành đã có quy mô đào tạo lớn, từ nay đến năm 2015 không thành lập thêm bất cứ trường ĐH nào, điều chỉnh cơ cấu 450 sinh viên/10.000 dân xuống còn 200 sinh viên... 

“Tôi xin nói rõ, việc làm là vấn đề của thị trường. Khi thị trường lao động hình thành, độ trễ giữa cung – cầu là thực tế khách quan. Bộ GDĐT có trách nhiệm phối hợp xử lý, cảnh báo cho xã hội ngành nào thiếu, thừa. Còn các bộ phận khác về cầu lao động, việc làm cần đưa ra các phương án để sẵn sàng cho thị trường lao động” – Bộ trưởng Luận cho biết.

Sẽ siết chặt nhiều khâu

Trước lo ngại của nhiều đại biểu tình trạng bỏ điểm sàn sẽ hạ thấp chất lượng đầu vào ĐH, ông Luận phân tích rõ, kỳ thi ĐH vẫn sẽ có điểm sàn nhưng với nhiều mức khác nhau, nhằm phân tầng ĐH thành các mức chất lượng khác nhau, từ đó giúp học sinh cân nhắc lựa chọn trường phù hợp. Điểm sàn không quyết định chỉ tiêu tuyển sinh, chỉ là giới hạn về chất lượng, nếu thấp hơn nữa thì không đủ yêu cầu đào tạo. 

Bộ trưởng Luận nêu rõ: “Chỉ tiêu tuyển sinh của từng trường đã thay đổi theo hướng bỏ cơ chế xin – cho mà căn cứ vào hai yếu tố: Số lượng giảng viên cơ hữu thực có của các cơ sở đào tạo và diện tích xây dựng phục vụ đào tạo mà nhà trường có. Xin bao nhiêu sinh viên sẽ phụ thuộc vào hai điều kiện này”.

Đại biểu Nguyễn Thị Bích Nhiệm (Yên Bái) băn khoăn việc chọn đột phá từ khâu thi cử chỉ thay đổi phần ngọn, trong khi đổi mới chương trình, phương pháp dạy học mới là phần gốc. Ông Phạm Vũ Luận giải thích: “Giữa thi cử và dạy học có quan hệ tác động lẫn nhau. Trong quá trình triển khai dạy học và thi cử, có thể có những thay đổi của quá trình thi cử dẫn đến sự thay đổi của dạy và học. Con em chúng ta đang học theo cách của chúng ta với nhiều lạc hậu cần thay đổi, thì khi đi học nước ngoài với cách thi khác hẳn, các em vẫn thích ứng được”.
Với tình trạng học sinh không đọc thông viết thạo vẫn được lên cấp 2 khiến đại biểu Hồ Thị Thủy (Vĩnh Phúc) lo ngại về chất lượng giáo dục thực sự, ông Luận quả quyết: “Chúng tôi thừa nhận có tình trạng này và đang nỗ lực giảm bệnh thành tích. Bậc tiểu học đã triển khai rộng rãi chương trình giảng dạy tiếng Việt mới trên phạm vi rộng. Với chương trình này, xin hứa với đại biểu Quốc hội là các cháu học hết lớp 1 có thể viết đúng chính tả, học hết lớp 2 có thể viết đúng câu và không tái mù!”.