Với lượng vàng lớn ở trong dân, khách hàng không biết tìm chỗ gửi khi các ngân hàng ngưng huy động vàng. Ảnh: Hồng Thúy
Nhu cầu gửi vàng để sinh lời và an toàn của người dân là rất lớn khi thống kê cho thấy lượng vàng trong dân vào khoảng 500 tấn. Tuy nhiên, các ngân hàng (NH) hiện đang hạn chế huy động vàng theo yêu cầu của NH Nhà nước.
Ngân hàng "chê" vàng
Trái với cảnh nhộn nhịp chạy đua mọi khách gửi vàng, giữ chân khách hàng bằng lãi suất cao như trước, hiện nhiều NH đã ngưng huy động hoặc thu phí giữ hộ vàng. Chị Loan, nhà ở quận 2 - TPHCM, cho biết cách đây vài ngày, chị đến nhiều NH để gửi 6 chỉ vàng nhưng không nơi nào nhận. Tại Chi nhánh NH Ã Châu (ACB) nằm trên đường Nguyễn Thị định, quận 2, chị Loan khá bất ngọ khi biết NH này đã ngừng huy động vàng với số lượng dưới 1 lượng, dù trước đó lãi suất gửi vàng lên tới 3%/năm. đối với khách hàng gửi từ 1 lượng vàng trở lên, lãi suất áp dụng khá thấp, chỉ còn 1%/năm kỳ hạn từ 1 đến 3 tháng.
Tại Chi nhánh NH đông à trên đường Nguyễn Công Trứ, quận 1, nhân viên giao dịch cho biết NH đã có lệnh không nhận gửi vàng. Nếu khách hàng có nhu cầu, NH sẽ giữ hộ và phải đóng phí giữ hộ 0,05% số vàng gửi. Tại NH TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank), lãi suất gửi vàng kỳ hạn từ 1-3 tháng là 0,8%/năm đối với số vàng dưới 10 lượng; từ 10 lượng trở lên kỳ hạn 1-3 tháng cũng chỉ 1%/năm. Tại NH Nam Ã, lãi suất huy động vàng 4%/năm trước đây đã giảm xuống chỉ còn từ 1,1% đến 1,2%/năm kỳ hạn từ 1 đến 6 tháng, khách hàng không được phép rút trước hạn. Hiện lãi suất huy động vàng cao nhất được ghi nhận tại NH TMCP Sài Gòn (SCB) cũng chỉ 2,2%/năm kỳ hạn 6 tháng đến 11 tháng.
Khách hàng khó tìm được nơi gửi vàng do mới đây, NH Nhà nước đã có công văn yêu cầu các NH thương mại thực hiện nghiêm lộ trình ngừng huy động vàng. Các tổ chức tín dụng chỉ phát hành chứng chỉ ngắn hạn bằng vàng với khối lượng cần thiết để đáp ứng nhu cầu chi trả theo yêu cầu của khách hàng khi số vàng thu nợ và tồn quỹ không đủ chi trả. Theo Phó Tổng Giám đốc ACB Nguyễn Thanh Toại, các NH phải chấp hành quy định và buộc phải điều chỉnh giảm lãi suất vàng, dù trên thực tế, nhu cầu gửi vàng của người dân vẫn rất lớn.
Tiện quản lý, khó cho dân
Việc các NH nhanh chóng giảm lãi suất vàng khi NH Nhà nước yêu cầu là khá "lạ". Cuối tháng 4-2011, NH Nhà nước ra Thông tư 11 yêu cầu các NH thương mại ngừng huy động và cho vay bằng vàng. Các nghiệp vụ ủy thác đầu tư, các hình thức cấp tín dụng khác bằng vàng cũng bị cấm từ ngày 1-5-2011. NH chỉ được phát hành chứng chỉ ngắn hạn bằng vàng cho đến ngày 1-5-2012. Sát ngày áp dụng, một cuộc đua đẩy lãi suất vàng tăng cao rồi đón đầu "lách" luật qua hình thức chuyển từ gửi vàng tiết kiệm sang giữ hộ vàng khá rầm rộ. Lợi tức giữ hộ vàng tăng vùn vụt lên gần 4%/năm, tương đương với lãi suất gửi vàng tiết kiệm. Thị trường vàng trở nên méo mó.
Trước tình hình này, cuối tháng 4-2012, NH Nhà nước ra tiếp Thông tư 12 sửa đổi Thông tư 11, cho phép các NH thương mại được huy động vàng đến ngày 25-11-2012. "Việc tuân thủ quy định là một trong những cơ sở để xem xét cấp giấy phép kinh doanh mua bán vàng miếng cho các tổ chức tín dụng" - NH Nhà nước khẳng định trong thông tư. Với yêu cầu này, tình trạng lộn xộn trên trong việc huy động vàng tại các NH đã được lặp lại nhưng người dân lại gặp khó khăn trong việc gửi vàng, nhất là khi lãi suất vàng không còn hấp dẫn.
Theo TS Cao Sĩ Kiêm, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tiền tệ quốc gia, NH Nhà nước cần nhanh chóng đưa ra đề án huy động vàng để tận dụng nguồn lực này phục vụ nền kinh tế. đề án được đánh giá rất tốt nhưng đến nay vẫn chưa thấy "hình hài" khi NH Nhà nước đang xem xét phương án huy động an toàn, hiệu quả và phải tính toán bảo đảm quyền lợi của NH, khách hàng cùng những rủi ro có thể gặp phải.
Về việc này, chuyên gia kinh tế - TS Nguyễn Trí Hiếu nói: "Người dân muốn gửi vàng nhưng không biết gửi ở đâu. Điều này tạo ra một "lỗ hổng" lưu thông trên thị trường mà NH Nhà nước phải "trám" ngay".
Cần thiết có đề án huy động vàng Theo TS Lê Xuân Nghĩa, nguyên phó chủ tịch ủy ban Giám sát tài chính quốc gia, việc triển khai đề án huy động vàng là rất cần thiết. Tuy nhiên, cần xem xét kỹ lưỡng để đề án ra đọi phải đáp ứng được 3 yêu cầu: nhu cầu gửi vàng của người dân, chuyển vốn vàng thành tiền đồng và cho phép các NH kinh doanh vàng qua tài khoản quốc tế để cân đối. Nếu giải quyết được các vấn đề trên, các NH sẽ huy động vàng và biến nguồn vàng này thành tiền dùng một phần cho doanh nghiệp vay vốn để sản xuất vàng trang sức, một phần bán cho NH Nhà nước để khi cần có thể mua lại. |
Thái Phương
à kiến bạn đọc
DỊCH Vọ¤ Gọ¬I VÀNG VÀO NGÂN HÀNG LÀ CẦN THIẾT đọ‚ đẢM BẢO AN TOÀN CHO NGƯọœI DÂN. Mỗi quốc gia đều có điều kiện hòan cảnh khác nhau để có giải pháp để thực hiện trong việc quản lý tiền tệ, dịch vụ gửi vàng vào ngân hàng là cần thiết để bảo đảm an tòan vàng kể cả tính mạng của người dân, tránh xãy ra tình trạng trộm cướp tại nhà mà vừa qua có nhiều trường hợp xãy ra đối với các hộ dân. đối với nước ta nhu cầu của người dân mua sắm vàng trang sức theo phong tục tập quán như lễ họi, cưới vv.. rất lớn. Cũng như nước Ấn độ nhu cầu mua sắm vàng của người dân rất lớn mỗi năm không biết bao nhiêu tấn vàng. đã có nhiều quốc gia trên thế giới dự trữ vàng nhằm ổn định thị trường tiền tệ khi cần thiết, trong khi đó nước ta tiềm năng nguồn vàng trong nhân dân còn rất lớn, ước tính trên 500 tấn vàng, nhưng đến nay chưa được huy động vào các ngân hàng, đây là một sự lãng phí rất lớn trong xã hội, là nguồn tiền tệ cần thiết để góp phần phát triển kinh tế, đồng thời ổn định thị trường tiền tệ trong nước. Thực hiện theo ý kiến chỉ đạo của chính phủ, ngân hàng nhà nước đã xây dựng đề án huy động vàng trong dân, đây là một chủ trương đúng đắn nhưng đến nay đề án vẫn chưa được triển khai thực hiện. Hiện nay thì NH Nhà nước ra Thông tư yêu cầu các NH thương mại ngừng huy động và cho vay bằng vàng cho phép gia hạn đến ngày 25/11/2012, như vậy sau thời gian này người dân có nhu cầu không biết gửi vàng ở đâu? đề án huy động vàng có tiếp tục triển khai hay không? được biết theo quy định của Ngân hàng nhà nước, nếu có dịch vụ gửi vàng thì buộc người gửi vàng phải nộp phí khi gửi vàng vào mà không áp dụng lãi suất khi gửi vàng, đây là điều bất hợp lý vì vàng cũng là một loại tiền tệ, do vậy rất khó huy động thu hút khách hàng gửi vàng vào ngân hàng. Chúng ta chứng kiến trong thời gian vừa qua nhu cầu tiêu thụ sử dụng vàng trong dân rất lớn, các ngân hàng không có khả năng đáp ứng, vì vậy ngân hàng nhà nước phải bọ ngoại tệ rất lớn để mua vàng từ nước ngoài, đáp ứng nhu cầu cho nhân dân, đồng thời ổn định thị trường tiền tệ trong nước. Do vậy việc thực hiện đề án huy động vàng là việc rất cần thiết, phù hợp với tình thực tế của nước ta hiện nay. Còn ngân hàng thương mại là đơn vị kinh doanh, nếu họ sử dụng vàng được gửi vào phục vụ cho việc kinh doanh là điều tất nhiên, nếu giá vàng lên xuống thất thưọng thì phải chịu rủi ro trong việc kinh doanh. đề nghị ngân hàng nên quy định lãi suất tọ· lệ % hợp lý để khuyến khích thêm cho người dân gửi vàng vào ngân hàng, không nên để tại nhà là sự lãng phí trong xã hội, đồng thời đảm bảo an toàn tài sản và tính mạng cho người dân.
500 tấn vàng trong dân là một số vốn không nhọ, nếu không khai thác sẽ lãng phí rất lớn. Việc ngân hàng nhà nước ra các thông báo mang tính mệnh lệnh hành chánh từ năm 2011 đến nay trong các tổ chức tín dụng cho thấy cách điều hành của lãnh đạo ngân hàng nhà nước không mang tính khả thi, có tính chấp vá, có thể nói là chạy theo đuôi các tổ chức tín dụng, chứ chưa đưa ra được những chiến lược lâu dài, từ đầu năm đến nay ban hành nhiều văn bản mang tính mệnh lệnh hành chánh, chỉ một thời gian ngắn lại mất tính khả thi. Việc cấm ngân hàng thương mại giữ vàng (hình thức huy động vốn) mới đây là một điển hình. Thay vì tìm mọi cách làm sao để người dân có vàng đem gửi ngân hàng để sinh lợi nhuận cho các bên cùng có lợi, thì ngược lại bây giọ người dân phải giữ vàng ở nhà, các ngân hàng thì đang khat vốn