Thừa cân,béo phì - yếu tố nguy cơ của tăng huyết áp và các bệnh lý tim mạch

          Người bị béo phì ngoài thân hình phì nộn, nặng nề, khó coi… còn có nguy cơ mắc nhiều bệnh như rối loạn lipit máu, tăng huyết áp (THA) và các bệnh lý tim mạch, sọi mật, đái tháo đường, xương khớp… và ung thư
          Các bệnh lý tim mạch có liên quan đến thừa cân, béo phì là: bệnh động mạch vành (đau thắt ngực), nồi máu cơ tim; suy tim ứ huyết; tai biến mạch máu não (đột quọµ); tăng huyết áp; rối loạn mỡ (lipid) máu. Qua các nghiên cứu, người ta thấy nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch do béo phì gây ra là: Tăng nguy cơ mắc bệnh động mạch vành lên 4 lần so với bình thưọng; tăng nguy cơ đột quọµ lên 6 lần; tăng huyết áp 12 lần.
          Có 2 dạng béo phì, ở dạng thứ nhất, mỡ thừa thưọng tập trung tại vùng bụng và thưọng gặp ở nam giới (gọi là "bụng bia" hay người hình quả táo). Dạng thứ 2 được đặc trưng bởi sự tích lũy mỡ nhiều ở vùng mông và đùi, thưọng gặp ở phụ nữ (hình quả lê). Kiểu béo phì ở bụng có liên quan với sự gia tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, đặc biệt là bệnh mạch vành và đột quọµ. Các nhà khoa học khuyến cáo, nếu bạn là nam giới, tốt nhất không nên để vòng bunhj vượt quá 90% vòng mông, nếu bạn là phụ nữ, hãy cố gắng duy trì con số này dưới 80%.
          Hiện nay, WHO thưọng dùng chỉ số khối cơ thể (Body Mass Index - BMI) để nhận định tình trạng gầy béo. BIM là chỉ số khối cơ thể và được tính theo công thức (trọng lượng cơ thể bằng kilogam/bình phương của chiều cao (tính bằng mét):
          BIM = Trọng lượng cơ thể (kg)/ [ chiều cao)m)]²
          Áp dụng theo tiêu chuẩn của Hiệp hội đTđ đông Nam Á năm 2001:
          + Thiếu cân: BIM<18,5
          + Bình thưọng: BMI từ 18,5-22,9
          + Thừa cân: BIM từ 23-24,9
          + Béo phì độ I:BIM từ 25-29,9
          + Béo phì độ II:BIM>30
          Thông thưọng thừa cân và béo phì là do lượng calo ăn vào vượt quá lwownhj calo tiêu thụ. Một nguyen nhân quan trọng nữa là do yếu tố di truyền (gen). Yếu tố về tâm sinh lý cũng là một trong những nguyên nhân có thể gây béo phì. Tuy vậy, béo phì là một yếu tố nguy cơ tim mạch có thể thay đổi được. Vì vậy chế độ làm việc, ăn uống hợp lý và luyện tập thể dục thể thao thưọng xuyên sẽ tránh dư thừa trọng lượng cơ thể, đồng thời cũng là biện pháp rất quan trong để giảm nguy cơ gây THA, nhất là ở những người cao tuổi.
          Việc giữ để có một cân nặng hợp lý ở người bình thưọng và giảm cân ở người béo phì sẽ giảm được nguy cơ bệnh tim mạch và nâng cao chất lượng cuộc sống. No là vấn đề lâu dài và cần phải giải quyết liên tục. Tuy nhiên, duy trì lượng calo tiêu thụ ở mức cân bằng là một trong những biện pháp hữu hiệu ngăn chặn được béo phì. Sau đây là một số lời khuyên của bác sỹ nhằm giúp mọi người có thể tránh bị béo phì.
          Duy trì cân nặng hợp lý; sử dụng dầu thực vật chứa nhiều acid béo chưa bão hòa; dung glucid phức hợp từ trái cây, hạt, củ, hạn chế đường; tăng thức ăn có chất chống ooxy hóa như: rau xanh, trái cây; không nên ăn mặn.