để tăng cưọng cải cách thủ tục hành chính, nâng cao hiệu quả quản lý thu ngân sách Nhà nước (NSNN), đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế giảm thủ tục và thời gian nộp thuế, cũng như hỗ trợ công tác kế toán thu NSNN được nhanh chóng, chính xác, Bộ Tài chính đã triển khai dự án hiện đại hóa quy trình thu, nộp NSNN (dự án TCS).
đối với địa bàn tỉnh đắk Nông, dự án TCS triển khai, áp dụng tại các đơn vị gồm Kho bạc Nhà nước (KBNN) tỉnh, Cục Thuế, Sở Tài chính và các đơn vị trực thuộc kể từ ngày 14-11. đối với các ngân hàng thương mại (NHTM) trên địa bàn, bước đầu sẽ có Chi nhánh Ngân hàng Nông nghiệp và PTNT tham gia dự án này, sau đó sẽ được triển khai đến các Chi nhánh Ngân hàng đầu tư & Phát triển, Chi nhánh Ngân hàng Công thương…
Việc áp dụng quy trình, thủ tục hiện đại hóa thu, nộp NSNN theo phương thức tập trung (TCS-TT) sẽ mang lại nhiều lợi ích đa chiều. đối với số liệu thu NSNN được cập nhật hàng ngày, thậm chí hàng giọ và tập trung dữ liệu thu tại máy chủ Bộ Tài chính đặt tại KBNN Trung ương. Nguồn thu được theo dõi chi tiết theo từng loại thuế, phí, lệ phí, khoản thu khác, cũng như được điều tiết nhanh chóng, kịp thời chính xác theo từng sắc thuế, quản lý đối tượng nộp thuế cụ thể, chặt chẽ đến từng địa bàn, địa chỉ, ngành nghề kinh doanh, số tiền thuế phải nộp theo kỳ, năm, số nợ thuế… Nhìn chung, thông qua chương trình quản lý thu hiện đại, tiên tiến này sẽ giúp cho những nhà quản lý về tài chính, ngân sách dễ dàng nắm chắc về nguồn thu để điều hành nhiệm vụ chi cũng như tạo điều kiện cho cán bộ thừa hành về công tác thu có thể tìm kiếm, khai thác dữ liệu về tình hình thu, nộp NSNN, kể cả thông tin về người nộp thuế một cách chính xác và nhanh chóng. đối với người nộp thuế thì được tự lựa chọn hình thức nộp thuế và nơi nộp thuế thuận lợi nhất, có thể nộp thuế ở bất kỳ cơ quan KBNN hoặc NHTM (có liên kết thu với KBNN) đang giao dịch về công tác thu, nộp NSNN. Người nộp thuế (kể cả tổ chức, cá nhân thực hiện ủy nhiệm thu) không phải mất nhiều thời gian để làm thủ tục và quy trình nộp thuế như trước đây mà chỉ cần lập một bảng kê nộp thuế, trong đó điền rất ít thông tin liên quan, phần việc còn lại là do cán bộ kế toán thu của KBNN (hoặc NHTM) thực hiện. Số tiền nộp thuế, ngay trong ngày sẽ được cập nhật và truyền tập trung về KBNN (Bộ Tài chính) và được thể hiện số liệu thu qua giao diện trực tuyến tại các cơ quan quản lý thu.
Về phía cơ quan thu khi triển khai dự án này sẽ gặp nhiều thuận lợi, giảm thiểu tối đa thời gian trong việc ghi chép sổ sách, viết giấy nộp tiền thay cho người nộp thuế, chuyển bảng kê, chứng từ thu bằng thủ công từ KBNN sang cơ quan thuế, tài chính… Cán bộ giao dịch thu thông qua giao dịch trực tuyến (online) qua giao diện web sẽ xử lý nghiệp vụ nhanh hơn, an toàn hơn và đặc biệt là được chương trình cung cấp thông tin về người nộp thuế cũng như hỗ trợ khá nhiều về mặt kỹ thuật, quy trình và thủ tục thực hiện trong quá trình giao dịch thu NSNN. Bên cạnh đó, việc thực hiện quy trình trao đổi thông tin giữa các cơ quan quản lý thu với Trung tâm trao đổi dữ liệu thu thuộc Bộ Tài chính đã tạo nên một hệ thống dữ liệu được theo dõi thống nhất, chặt chẽ thông qua danh mục dùng chung (thông tin về cơ quan thu, về người nộp thuế, về tình hình tổ chức thu và thông tin về tọ· lệ điều tiết giữa các cấp ngân sách).
Việc áp dụng quy trình, thủ tục hiện đại hóa thu, nộp NSNN được thực hiện theo một lộ trình phù hợp tại địa phương. Theo Ban triển khai dự án TCS-TT của tỉnh, trên cơ sở hạ tầng kỹ thuật truyền thông, đội ngũ cán bộ và điều kiện tổ chức thu trên địa bàn thì việc ứng dụng dự án TCS-TT dự kiến sẽ triển khai hoàn chỉnh tại cơ quan KBNN - Thuế trong tháng 11-2011 và kể từ đầu tháng 12-2011 trở đi, đối tượng áp dụng sẽ được mở rộng đến các cơ quan thu còn lại (Hải Quan, Tài chính) và các NHTM trên địa bàn. Phạm vi áp dụng của dự án này bao gồm các khoản thu thuế, phí, lệ phí, các khoản thu nộp khác thuộc NSNN và tiền nộp vi phạm hành chính.
Như vậy, kể từ ngày 14-11-2011 là mốc thời gian đánh dấu bước chuyển biến mới trong công tác thu NSNN trên địa bàn tỉnh theo hướng hiện đại, tiên tiến, đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính trong thời kỳ mới. Tuy nhiên, để dự án thành công, vận hành có hiệu quả, chất lượng, đòi họi các cơ quan liên quan cần có sự phối hợp đồng bộ, thống nhất và có sự chỉ đạo quyết liệt để đẩy nhanh tiến độ triển khai, đồng thời góp phần nâng cao chất lượng giao dịch thu NSNN, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người nộp thuế và thực hiện nghĩa vụ tài chính khác theo chế độ quy định. Mặt khác, đối với hệ thống NHTM cần tiến hành cải cách, hiện đại hóa phần mềm thu NSNN, nâng cấp hạ tầng kỹ thuật đảm bảo tích hợp, kết nối có hiệu quả với hệ thống TCS-TT của Bộ Tài chính; tăng cưọng đào tạo đội ngũ cán bộ kế toán giao dịch thu am hiểu về Luật Thuế, các chính sách, chế độ về quản lý thuế, kể cả việc hạch toán kế toán và quy trình đối chiếu, kết suất dữ liệu thu sang cơ quan thu theo tần suất và nội dung quy định; tổ chức, mở rộng mạng lưới thu, tuyên truyền khách hàng giao dịch biết để thực hiện nộp thuế theo quy trình mới, đồng thời cam kết thực hiện nguyên tắc ủy nhiệm thu giữa các cơ quan KBNN và NHTM trên địa bàn.
Nguyễn Công Điều