Sở Tài chính TP Hà Nội vừa hoàn tất báo cáo kết quả thực hiện công tác sắp xếp lại, xử lý nhà, đất thuộc sở hữu Nhà nước theo Quyết định 09/2007 của Thủ tướng Chính phủ. Bản báo cáo này chỉ đưa ra một phần của tảng băng chìm về thực trạng nhà, đất công ở Hà Nội đang được hàng trăm tổ chức, cơ quan ung dung kiếm lời bằng việc cho thuê.
đất công thành kho bãi, quán bia, sân bóng…
Danh sách 61 cơ sở nhà ở và đất sử dụng kém hiệu quả, sai mục đích với tổng diện tích gần 70.000 m2 đã được Sở Tài chính TP Hà Nội trình UBND TP Hà Nội xử lý, thu hồi. Tổng số tiền thu được từ việc sắp xếp, xử lý nhà, đất dưới hình thức bán tài sản trên đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất ở Trung ương, địa phương là hơn 5.600 tỉ đồng.
Công ty CP Thương mại Dịch vụ Hà Nội được giao trên 10.500 m2 đất tại số 2 Chương Dương độ,
sau đó đơn vị này đem cho khoảng 29 doanh nghiệp khác thuê lại
Theo Sở Tài chính TP Hà Nội, hiện đang có hàng loạt cơ quan, đơn vị sử dụng nhà, đất công không đúng mục đích, cho thuê, cho mượn, bố trí làm nhà ở không đúng quy định hoặc để hoang hóa, không sử dụng, bị lấn chiếm... Thậm chí nhiều nhà, đất công bị đem cho các doanh nghiệp, cá nhân thuê dài hạn để khai thác kinh doanh.
Thực tế, nhiều nhà chuyên dùng tại các khu đất "vàng" ở trung tâm TP như phố Hàng Buồm, Hàng Trống, Hàng Ngang, Hàng đào, Hàng Giấy... thuộc diện sở hữu Nhà nước cho các doanh nghiệp thuê với giá chỉ khoảng 80.000 đồng/m2, sau đó các doanh nghiệp cho thuê lại với giá hàng chục đến hàng trăm triệu đồng/tháng.
Khu đất rộng hơn 19.400m2 ở khu đô thị đông Nam Trần Duy Hưng (quận Cầu Giấy), liên danh Công ty CP Xây dựng công nghiệp và Công ty CP Tư vấn kiến trúc đô thị Hà Nội, đã cho nhiều đơn vị thuê, mượn sai mục đích để làm bãi đỗ xe, sân bóng mini, cửa hàng thu gom phế liệu, quán ăn, garage sửa xe... Tương tự, khu đất rộng gần 1.200m2 tại khu đô thị mới Cầu Giấy, một số đơn vị đang quản lý, sử dụng lại đem cho thuê làm garage, rửa xe và quán ăn...
Thu hồi không dễ
Mới đây, Sở Tài nguyên-Môi trường TP Hà Nội yêu cầu UBND quận Hoàn Kiếm thành lập đoàn kiểm tra, xử lý các vi phạm về đất đai tại 42 đơn vị. Kết quả, quận Hoàn Kiếm phát hiện 24 đơn vị vi phạm. Trong đó phải kể đến Công ty CP Thương mại Dịch vụ Hà Nội, được giao trên 10.500m2 đất tại số 2 Chương Dương độ, sau đó đem cho khoảng 29 đơn vị thuê lại với tổng diện tích từ 4.000 m2 - 5.000 m2.
Sau kiểm tra, UBND quận Hoàn Kiếm kiến nghị TP Hà Nội thu hồi đất của 6 đơn vị có nhiều sai phạm nghiêm trọng: Công ty CP Thủy sản và Dịch vụ tổng hợp (số 98 Trần Nhật Duật, phưọng Hàng Buồm); Công ty CP Thương mại khách sạn tỉnh Sơn La (số 31 Lê Thánh Tông, phưọng Phan Chu Trinh); Công ty Dịch vụ tin học và Thiết bị văn phòng (số 16 Lãn Ông, phưọng Hàng đào); Công ty TNHH Thương mại Phúc Việt (số 54 Nguyễn Siêu, phưọng Hàng Buồm) và HTX Hồng Quang bị đề nghị thu hồi đất tại 2 địa điểm là 47 và 49 phố Hàng Buồm.
Theo Sở Tài nguyên-Môi trường và UBND quận Hoàn Kiếm, để thu hồi được một khu đất vi phạm phải mất rất nhiều thời gian, công sức. Từ năm 2009 đến nay, UBND quận Hoàn Kiếm mới thu hồi được 4 địa điểm vi phạm về quản lý nhà, đất. Hiện quận đang tiếp tục kiến nghị TP thu hồi đất của một số đơn vị sử dụng không hiệu quả giao UBND quận quản lý để xây trường học.
đó là khu đất số 13 Phan Huy Chú do Bệnh viện E sử dụng không hiệu quả, để hoang hóa; khu đất số 55 Hàng Bông do trường Trung cấp nghề đồng hồ - Điện tử - Tin học quản lý và khu đất tại số 12 ngõ 160 Bạch đằng, do Công ty CP Lâm sản quản lý...
| Do buông lọng quản lý Lãnh đạo TP Hà Nội cho rằng tình trạng "chảy máu" nhà, đất công có rất nhiều lý do. Ngoài nguyên nhân do lịch sử để lại do tình hình quản lý, sử dụng đất trên địa bàn nội thành rất phức tạp về loại hình sử dụng: nhà chính sách, nhà công tư xen kẽ, nhà để lại sau cải tạo… còn do việc buông lọng quản lý trong một thời gian dài trước khi có Luật đất đai 2003. Sự buông lọng quản lý này dẫn đến hiện tượng lấn chiếm đất công, cho thuê, cho mượn bừa bãi... |
Vừa qua Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội vừa có văn bản đề nghị TP.Hà Nội thu hồi 810 ha đất của 10 doanh nghiệp do vi phạm luật đất đai, không phù hợp quy hoạch, cho thuê đất trái phép, bọ hoang. đây là công việc hết sức cần thiết, tuy nhiên mới thực hiện trong phạm vi đất đai thuộc thẩm quyền quản lý của UBND Thành phố Hà nội, chứ chưa đụng đến đất đai của các tập đoàn doanh nghiệp nhà nước, các đơn vị hành chính sự nghiệp thuộc thẩm quyền của các Bộ ban ngành trung ương đang quản lý. Hiện nay tình trạng lãng phí đất đai phổ biến trong cả nước nhất là tập trung ở các đô thị lớn ở các tỉnh và thành phố trực thuộc trung ương, địa phương kiểm tra phát hiện muốn thu hồi sử dụng chuyển sang mục đích khác phục vụ cho phúc lợi công cộng hoặc thương mại dịch vụ nhưng không thực hiện được. Xuất phát do cơ chế quản lý đất đai hiện nay , các đơn vị tập đoàn, doanh nghiệp nhà nước, các đơn vị sự nghiệp…và các đơn vị khác trực thuộc Bộ ban ngành trung ương quản lý ; do vậy địa phương không có thẩm quyền thu hồi đất đai . Trong thời gian vừa qua nhiều địa phương đã tích cực thành lập nhiều đoàn rà soát lại tình hình sử dụng đất đai của địa phương mình, nhằm phát hiện qũy đất công để có phương án để sử dụng cho phúc lợi công cộng như chợ, siêu thị , trường học , bệnh viện , hoa viên, công viên, khu dân cư… , tuy nhiên qua kiểm tra phát hiện đất đai sử dụng chưa hiệu quả còn lãng phí tập trung ở các đơn vị trực thuộc trung ương; như ở thành phố Hồ chí Minh nhiều kho bãi với diện tích hàng trăm ha đơn vị không sử dụng , hoặc tự ý cho tổ chức hoặc cá nhân thuê để tăng thu nhập cho đơn vị mình, không nộp cho ngân sách nhà nước một đồng nào, đáng lẽ khoản thu này phải được nộp cho ngân sách nhà nước; như tại Hà nội các cháu học sinh hệ mầm non mẫu giáo các trường đều quá tải, nhưng địa phương không có đất để xây dựng trường học cho các cháu, mặc dù có nhiều tài sản, đất đai thuộc các tập đoàn, doanh nghiệp nhà nước không sử dụng lại cho các tổ chức cá nhân thuê. Qua kiểm tra địa phương đã kiến nghị với các Bộ ban ngành trung ương, thu hồi đất của các đơn vị để lãng phí giao cho địa phương quản lý sử dụng, nhưng không được, vì Bộ ban ngành nào đều muốn giữ đất cho ngành mình. để khai thác nguồn lực tài chính từ đất đai chống lãng phí tài sản công, phục vụ cho yêu cầu phát triển kinh tế xã hội, thực hiện theo quy hoạch đất đai dài hạn , kế hoạch sử dụng từng thời kỳ đã được Hội đồng nhân tỉnh, thành phố thông qua và được Chính phủ phê duyệt cho địa phương, đề nghị trung ương nên phân cấp cho địa phương thẩm quyền thu hồi đất đối với các đơn vị trung ương sử dụng không hiệu quả , tránh tình trạng lãng phí đất đai như hiện nay, để địa phương xây dựng các công trình phúc lợi công cộng, hoặc xây dựng phương án đấu giá đất tăng thu cho ngân sách, đầu tư cơ sở hạ tầng. Điều chỉnh kịp thời tiền thuê đất sát với giá thị trường, để các đơn vị thuê bao nhiêu diện tích cần cân nhắc tính toán nhu cầu cần thiết diện tích để thuê. Một số đơn vị thuộc bộ ban ngành trung ương, có qũy đất rất lớn nằm trong nội thị thuộc khu vực thương mại dịch vụ , nhưng không phát huy hiệu quả tiềm năng của đất , như ở Thành phố Hồ chí Minh, Hà nội vv… với quan điểm tấc đất tấc vàng, đề nghị cho phép địa phương được chuyển đổi qũy đất ở vị trí khác thích hợp , nhằm khai thác tiềm năng qũy đất trên phù hợp với quy hoạch đất đai được phê duyệt. Nếu thực hiện tốt các giải pháp trên sẽ chống được sự lãng phí trong lãnh vực đất đai, đồng thời khai thác nguồn lực tài chính từ đất đai phục vụ cho phát triển kinh tế xã hội của địa phương.